Στην πλήρη ανάκτηση όλων των παράνομα καταβληθέντων αγροτικών επιδοτήσεων μέσω ΟΠΕΚΕΠΕ προχωρά το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, όπως δηλώνει στην «Κυριακάτικη Απογευματινή» και τη δημοσιογράφο Πένυ Αβραμίδη ο αρμόδιος υπουργός, Κώστας Τσιάρας. Ο κ. Τσιάρας προαναγγέλλει σαρωτικούς ελέγχους και ενεργοποίηση μέτρων κατασχέσεων περιουσιακών στοιχείων, ενώ διαβεβαιώνει ότι οι ενισχύσεις προς τους δικαιούχους θα συνεχίσουν να καταβάλλονται κανονικά και χωρίς καθυστερήσεις.
Πόσα χρήματα διακυβεύονται από τις παράνομες επιδοτήσεις μέσω του ΟΠΕΚΕΠΕ;
Σύμφωνα με τον κ. Τσιάρα, το ακριβές ποσό των χρημάτων που έχουν δοθεί παρανόμως μέσω του ΟΠΕΚΕΠΕ είναι ακόμη υπό διερεύνηση από τη Δικαιοσύνη, την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και τις εγχώριες ελεγκτικές αρχές. Ωστόσο, όπως επισημαίνει, «υπάρχουν σοβαρές αποκλίσεις, κυρίως σε τομείς όπως η βιολογική κτηνοτροφία και η μελισσοκομία». Ενδεικτικό της διάστασης του φαινομένου είναι πως αρκετοί «δικαιούχοι» σπεύδουν ήδη να αποχωρήσουν από τα προγράμματα, υπό τον φόβο αυστηρών επιτόπιων ελέγχων. «Η βούλησή μας είναι ξεκάθαρη: όλα τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά θα επιστραφούν στο δημόσιο, χωρίς καμία έκπτωση ή συγκάλυψη», τονίζει χαρακτηριστικά.
ΟΠΕΚΕΠΕ: Ειδική task force για επιστροφές και δέσμευση περιουσίας
Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης αποκαλύπτει πως έχει ήδη συσταθεί ειδική ομάδα εργασίας (task force) με τη συμμετοχή της Οικονομικής Αστυνομίας, της ΑΑΔΕ και άλλων ελεγκτικών μηχανισμών. Στόχος είναι ο εντοπισμός όλων των αδικαιολόγητων πληρωμών και η επιστροφή των χρημάτων, είτε μέσω συμψηφισμών είτε μέσω άμεσων καταλογισμών και δεσμεύσεων περιουσιακών στοιχείων, εφόσον απαιτηθεί. «Το νέο σύστημα θα βασίζεται σε πραγματικά δεδομένα: τιμολόγια, δηλώσεις παραγωγής, παραλαβές γάλακτος και κρέατος από σφαγές, αλλά και από αγορά ζωοτροφών», εξηγεί ο κ. Τσιάρας, υπογραμμίζοντας ότι «το σύστηµα που χτίζουµε δεν θα είναι εικονικό. Θα βασίζεται στην πραγµατική δραστηριότητα και γι’ αυτό αποτελεί µια βαθιά θεσµική τοµή».
«Η υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ ανέδειξε παθογένειες δεκαετιών»
Σχολιάζοντας τις εξελίξεις, ο κ. Τσιάρας ξεκαθαρίζει ότι «η υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ δεν αφορά μόνο μια συγκεκριμένη περίοδο, ούτε περιορίζεται σε μία διοίκηση. Οι χρόνιες παθογένειες έρχονται από παλιά και γι’ αυτό η παρέμβασή μας είναι ολιστική». Μάλιστα υπενθυμίζει πως από τον Σεπτέμβριο του 2024 ο Οργανισμός έχει τεθεί υπό αυστηρή επιτήρηση, με στελέχη της ΑΑΔΕ να συμμετέχουν πλέον στη διοίκησή του: «Από τις 11 Σεπτεµβρίου 2024 ο ΟΠΕΚΕΠΕ, µε απόφασή µου, ετέθη υπό την επιτήρηση του υπουργείου. Στο τελευταίο ∆.Σ. του οργανισµού έχει τοποθετηθεί και η διευθύντρια Πληροφοριακών Συστηµάτων της ΑΑ∆Ε, γεγονός που δείχνει ότι η κίνηση για ενσωµάτωση του ΟΠΕΚΕΠΕ στη συγκεκριµένη υπηρεσία δεν ήταν τυχαία. Παράλληλα, µε εντολή µου είχαν αυξηθεί οι έλεγχοι σε όλα τα επίπεδα. Αποτέλεσµα αυτής της εντολής ήταν η απόφαση για κατάργηση της τεχνικής λύσης, αλλά και το πάγωµα της πληρωµής σε βιολογική κτηνοτροφία και βιολογική µελισσοκοµία».
Υπάρχουν αντίστοιχες αρρυθµίες σε άλλους οργανισµούς του αγροτικού χώρου;
«Ενισχύουµε τους ελέγχους σε όλους τους οργανισµούς που εµπλέκονται στη διαχείριση κοινοτικών ή εθνικών πόρων, θεσπίζουµε νέες δικλίδες ασφαλείας, εισάγουµε τεχνολογίες όπως το monitoring και επενδύουµε σε πραγµατικά δεδοµένα και όχι σε δηλώσεις αµφίβολης αξιοπιστίας. Ο στόχος µας είναι διπλός: πρώτον, να σταµατήσει η αιµορραγία και, δεύτερον, να µην επαναληφθούν ποτέ ξανά αυτά τα φαινόµενα» δηλώνει ο κ. Τσιάρας.
Τι θα γίνει με τις αποζημιώσεις ΕΛΓΑ και τους βοσκοτόπους
Ο κ. Τσιάρας επιβεβαιώνει πως προχωρά η αναθεώρηση του Κανονισμού του ΕΛΓΑ, ώστε να υπάρχει «ένα δίκαιο, διαφανές και ανταποδοτικό σύστημα αποζημιώσεων, προσαρμοσμένο στις νέες συνθήκες της κλιματικής κρίσης». Παράλληλα, συνεχίζεται η κατάρτιση βοσκοτοπικών χαρτών για να αποκατασταθούν οριστικά οι στρεβλώσεις της λεγόμενης «τεχνικής λύσης», η οποία, όπως τονίζει, «υλοποιήθηκε το 2015 και ενισχύθηκε το 2017». «Όσοι αξιοποιούσαν την τεχνική λύση χωρίς παρατυπίες, δεν θα αδικηθούν», διαβεβαιώνει. «Είµαι βέβαιος ότι ο νέος κανονισµός θα φέρει καλύτερους όρους ασφάλισης, πιο γρήγορες εκτιµήσεις και δίκαιες αποζηµιώσεις. ∆εν είναι υπόσχεση. Είναι δέσµευση» λέει ο κ. Τσιάρας.
Οι επιδοτήσεις στους αγρότες θα συνεχιστούν απρόσκοπτα
Σε ερώτηση για το αν οι αποκαλύψεις και οι έλεγχοι θα μπλοκάρουν τις πληρωμές, ο Υπουργός είναι καθησυχαστικός: «Ο ΟΠΕΚΕΠΕ καταβάλλει περίπου 200 εκατ. ευρώ τον μήνα σε 700.000 αγρότες. Οι πληρωμές θα συνεχιστούν κανονικά. Αντιθέτως, η νέα εποπτεία από την ΑΑΔΕ θα ενισχύσει τη διαφάνεια και την αξιοπιστία του συστήματος».
Τι απαντά ο Κώστας Τσιάρας για το πρόστιμο των 415 εκατ. ευρώ από την Κομισιόν
Για το πρόστιμο-μαμούθ των 415 εκατ. ευρώ που επέβαλε η Κομισιόν λόγω παραλείψεων στον ΟΠΕΚΕΠΕ, ο κ. Τσιάρας εξηγεί ότι «αφορά κυρίως διοικητικές αδυναμίες και όχι αποδεδειγμένες απάτες παραγωγών». Το πρόστιμο θα καταβληθεί σε τρεις ετήσιες δόσεις, ωστόσο ήδη προχωρά προσφυγή για επαναπροσδιορισμό του ποσού, αφού θα συνυπολογιστούν χρήματα που θα επιστραφούν μέσω των ελέγχων.
«Πρέπει να λάβουµε υπ’ όψιν ότι θα υπάρξει προσφυγή επί του αρχικού ποσού, όπως επίσης ότι στην πράξη θα γίνει επαναπροσδιορισµός του, αφού θα συνυπολογισθούν ποσά που θα ανακτηθούν µέσα από τους ελέγχους που γίνονται, όπως επί παραδείγµατι στο πρόγραµµα για τη βιολογική κτηνοτροφία και µελισσοκοµία. Εκείνο που πρέπει να γίνει κατανοητό είναι ότι πρόκειται για δύο διαφορετικά ζητήµατα: Αλλο το κοινοτικό πρόστιµο των 415 εκατ. ευρώ και άλλο οι παρατυπίες στις ενισχύσεις που ερευνά η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, για τις οποίες κατηγορηµατικά έχω δηλώσει ότι τα ποσά θα επιστραφούν από όσους παρατύπως τα εισέπραξαν. Στο πρόστιµο των 415 εκατ. περιλαµβάνονται και παραβάσεις καθαρά τυπικές, όπως η καθυστέρηση στην καταβολή ενισχύσεων κατά µία ηµέρα λόγω µεσολάβησης αργίας. Αλλά τα περισσότερα είναι λόγω µη προσαρµογής στους κοινοτικούς κανόνες ή επαναλαµβανόµενες παραλείψεις των διοικήσεων ή έλλειψη ∆ιαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης, οι οποίες, βέβαια, ήταν απόρροια της απουσίας Κτηµατολογίου και δασικών χαρτών. Βλέπετε, λοιπόν, ότι ισχύει και το διαχρονικό και το πολυπαραγοντικό σε ό,τι αφορά την αιτία των προβληµάτων στον ΟΠΕΚΕΠΕ. Και µην ξεχνάµε ότι η περίφηµη “τεχνική λύση”, η οποία είναι η βάση του προβλήµατος, υλοποιήθηκε το 2015 και ενισχύθηκε το 2017 από τις κυβερνήσεις ΣΥΡΙΖΑ» δηλώνει.
Πώς προχωρά η κατάρτιση των βοσκοτοπικών χαρτών και τι θα γίνει µε όσους χρησιµοποιούσαν την τεχνική λύση χωρίς παρατυπίες;
«Η απουσία βοσκοτοπικών χαρτών είναι µια παθογένεια που κληρονοµήσαµε. Από το 2008 έπρεπε να έχουν γίνει και δεν έγιναν. Τώρα, επιταχύνουµε την κατάρτισή τους. Ταυτόχρονα, βάζουµε τέλος στις δηλώσεις µακρινών βοσκοτόπων µε την κατάχρηση της τεχνικής λύσης. Οσοι αγρότες αξιοποιούσαν την τεχνική λύση µε διαφάνεια, χωρίς παρατυπίες, δεν θα αδικηθούν. Οι ενισχύσεις τους θα εξεταστούν µε βάση αποδείξεις παραγωγής – παράδοσης γάλακτος, σφαγές, τιµολόγια ζωοτροφών. ∆εν αρκεί, πλέον, η δήλωση. Θέλουµε πραγµατικά στοιχεία, ώστε να αµειφθούν οι παραγωγοί που δουλεύουν και όχι οι επιτήδειοι» λέει ο κ. Τσιάρας.
Τι θα γίνει µε όσους απεντάχθηκαν από τη ρύθµιση του αγροτικού ρεύµατος και είδαν αυξήσεις στο τιµολόγιο «Γαία»; Εξετάζετε νέο σχήµα;
«Γνωρίζουµε καλά ότι υπάρχουν δυσκολίες – ειδικά για όσους δεν κατάφεραν να παραµείνουν στις 120 δόσεις. Ορισµένοι απεντάχθηκαν από το ειδικό τιµολόγιο «Γαία», µε αποτέλεσµα να δουν αυξήσεις στο αγροτικό ρεύµα. Είµαστε σε συνεργασία µε το υπουργείο Περιβάλλοντος και τη ΡΑΕ για να δούµε αν µπορεί να καθιερωθεί ένα πιο σταθερό χρονικό πλαίσιο. Στόχος µας είναι να διατηρήσουµε την αγροτική παραγωγή βιώσιµη, µειώνοντας το ενεργειακό κόστος µε τρόπο δίκαιο και εφαρµόσιµο» απαντά ο κ. Τσιάρας.
«Δεν θα μείνει καμία σκιά»
Τέλος, για το ζήτημα πιθανών ευθυνών πρώην υπουργών που αναφέρονται στη δικογραφία, ο κ. Τσιάρας τονίζει ότι η Δικαιοσύνη έχει τον πρώτο λόγο και θα κινηθούμε θεσμικά και με διαφάνεια. Όποιος έχει παρανομήσει ή έχει ανεχθεί παρανομίες θα λογοδοτήσει, όποιος κι αν είναι. Δεν υπάρχει πρόθεση συγκάλυψης, ούτε περιθώριο για κομματική εκμετάλλευση».
«Οπως έχω πει και στο παρελθόν, δεν υπάρχει καµία πρόθεση συγκάλυψης. Η ∆ικαιοσύνη έχει τον πρώτο λόγο και εµείς δεν παρεµβαίνουµε στο έργο της. Εφόσον υπάρξουν ευθύνες -πολιτικές ή άλλες-, η κυβέρνηση θα κινηθεί θεσµικά και µε διαφάνεια. Ο στόχος είναι να αποδοθούν ευθύνες εκεί όπου πρέπει και να µη µείνει καµία σκιά. Αν κάποιος έχει παρανοµήσει ή έχει ανεχθεί παρανοµίες, θα λογοδοτήσει, όποιος κι αν είναι. Θα πρέπει, ωστόσο, να ξεκαθαρίσουµε ότι κάθε υπόθεση είναι διαφορετική, ότι δεν πρέπει να υποπέσουµε στο λάθος των γενικεύσεων και ότι για τους πάντες ισχύει το τεκµήριο της αθωότητας. Και όσοι εκτοξεύουν εύκολα κατηγορίες θα πρέπει να κατανοήσουν ότι οι ευθύνες στην υπόθεση είναι διαχρονικές και το ζήτηµα δεν προσφέρεται για κοµµατική εκµετάλλευση, καθώς αυτό που διακυβεύεται είναι η οµαλή ροή των κοινοτικών πόρων προς τη χώρα µας. Και η παρούσα κυβέρνηση κάνει τα πάντα για να διασφαλίσει την απρόσκοπτη συνέχισή τους» λέει ο κ. Τσιάρας.
