Όταν κάποιος φαντάζεται το ζώο που κάθε χρόνο σκοτώνει τους περισσότερους ανθρώπους στον κόσμο ίσως υποθέτει ότι πρόκειται για κάποιο μεγαλόσωμο ζώο με τεράστια δόντια. Ωστόσο, αυτό απέχει πολύ από την πραγματικότητα.
Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), το «πιο θανατηφόρο ζώο στον κόσμο» είναι το κουνούπι, το οποίο, με βάση ορισμένες εκτιμήσεις, σκοτώνει από 500.000 έως και ένα εκατομμύριο ανθρώπους ετησίως.
Ο κύριος λόγος που τα κουνούπια είναι τόσο θανατηφόρα είναι επειδή αποτελούν φορείς ασθενειών και κυρίως της ελονοσίας.
Η ελονοσία προκαλείται από παρασιτικούς μονοκύτταρους οργανισμούς του γένους Plasmodium, που μεταφέρονται από άτομο σε άτομο μέσω των κουνουπιών. Ενώ η ασθένεια είναι σπάνια στη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη, είναι συχνή σε περιοχές της Αφρικής, της νότιας Ασίας και της Νότιας Αμερικής. Ενδεικτικά το 2021 η ελονοσία προκάλεσε περίπου 619.000 θανάτους, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Η ασθένεια είναι συχνά θεραπεύσιμη με προσιτή υγειονομική περίθαλψη. Ωστόσο, για τα άτομα υψηλού κινδύνου, όπως τα μικρά παιδιά, οι έγκυες και τα άτομα με ανοσολογικές ανεπάρκειες, όπως το HIV/AIDS, η ελονοσία μπορεί να είναι πολύ σοβαρή.
Τα κουνούπια μεταδίδουν επίσης σειρά άλλων ασθενειών, όπως ο δάγκειος πυρετός, ο ιός του Δυτικού Νείλου και ο ιός Ζίκα.
Ωστόσο, γιατί τα κουνούπια είναι τόσο αποτελεσματικά στη διάδοση ασθενειών; Πρώτον, τα θηλυκά κουνούπια τρέφονται με αίμα, πράγμα που σημαίνει ότι μεταφέρουν πολύ εύκολα παθογόνους μικροοργανισμούς από την κυκλοφορία του αίματος ενός ατόμου σε ένα άλλο.
Είναι επίσης μικρά και φτερωτά, πράγμα που σημαίνει ότι μπορούν να εξαπλωθούν εύκολα και να τσιμπήσουν ανθρώπους χωρίς να γίνουν αντιληπτά.
Επίσης, έχει να κάνει και με το γεγονός ότι άνθρωποι και κουνούπια μοιράζονται κοινά οικοσυστήματα. Τα κουνούπια βασίζονται στο νερό για να αναπαραχθούν, όπως ακριβώς και οι άνθρωποι βασίζονται στο νερό για να ζήσουν, πράγμα που σημαίνει ότι τείνουμε να ζούμε στα ίδια μέρη.