Η ζημιά που προκάλεσε στα εισοδήματα η υπερδεκαετής κρίση επ’ ουδενί έχει καλυφθεί ακόμα. Ωστόσο, το κόστος στέγης ακολουθεί αντίστροφη πορεία, φέρνοντας στα όρια της απόγνωσης χιλιάδες νοικοκυριά.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, το 2009 οι “καθαρές” αποδοχές (net earnings) ενός εργαζόμενου χωρίς παιδιά, που αμειβόταν με το 100% των μέσων αποδοχών, ανέρχονταν στις 18.510 ευρώ. Το 2021, ο ίδιος εργαζόμενος «βλέπει τις αποδοχές του να έχουν υποχωρήσει στις 15.118 ευρώ, αφού παρά τις βελτιώσεις των τελευταίων ετών στη φορολογία εισοδήματος, το “μαχαίρι” σε απαλλαγές κι εκπτώσεις φόρων και η συμπίεση του μισθολογικού κόστους τα χρόνια της κρίσης, ήταν καταλυτικά.
Ανάλογη η εικόνα και όσον αφορά ένα ζευγάρι, με δύο παιδιά. Το 2009 το σύνολο των “καθαρών” τους αποδοχών ήταν 37.576 ευρώ και 12 χρόνια αργότερα αυτές έχουν υποχωρήσει στις 29.068 ευρώ. Κι όλα αυτά χωρίς να συνυπολογιστούν οι απώλειες στην αγοραστική δύναμη από το πληθωριστικό σοκ των τελευταίων 18 μηνών.
Μια απλή ματιά στα στοιχεία της κτηματαγοράς, χωρίς να έχει κανείς βαθιά γνώση οικονομικών, φανερώνει την άλλη όψη του ίδιου νομίσματος: τις αυξητικές τάσεις του κόστους στέγης, είτε πρόκειται για αγορά ακινήτου είτε για ενοίκιο.
Η έλλειψη νεόδμητων- απόρροια κι αυτό της οικονομικής κρίσης που “πάγωσε” την οικοδομή- οι στρεβλώσεις που προκάλεσε η άναρχη ανάπτυξη του φαινομένου των βραχυχρόνιων μισθώσεων, οι οποίες επιβαρύνουν το έλλειμμα στο ισοζύγιο προσφοράς/ ζήτησης στέγης, αλλά και η προσδοκία πολλών ιδιοκτητών να βγάλουν τα “σπασμένα” της κρίσης, έχει δημιουργήσει μια αφόρητη κατάσταση στην αγορά. Κι όλα αυτά χωρίς να έχουν φανεί ακόμα στην πλήρη έκταση οι επιπτώσεις από το επιτοκιακό ράλι.
Τα στοιχεία από το spitogatos
Απολύτως χαρακτηριστικά είναι τα στοιχεία της έρευνας του spitogatos, στην οποία καταγράφονται οι μέσες (άρα δεν αποτυπώνονται οι ακραίες, πλην όμως υπαρκτές περιπτώσεις) ζητούμενες τιμές πώλησης και εκμίσθωσης στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη κι άλλες πόλεις της Ελλάδας.
Στην περιοχή των Τρικάλων, η μέση ζητούμενη τιμή πώλησης ενός διαμερίσματος με 2 υ/δ είναι 1.388€/τ.μ., ενώ για ένα διαμέρισμα με 3 υ/δ είναι 1.204€/τ.μ. Η μέση ζητούμενη τιμή ενοικίασης για ένα διαμέρισμα 2 υπνοδωματίων ανέρχεται στα 7,1€/τ.μ., ενώ για ένα διαμέρισμα 2 υπνοδωματίων είναι περί τα 5,4 €/τ.μ.