Γράφουν οι Κώστας Γκούμας – Τάσος Μπαρμπούτης*
Τον περασμένο Ιούνιο το Υπουργικό Συμβούλιο της κυβέρνησης ενέκρινε την 2η αναθεώρηση του Σχεδίου Διαχείρισης υδάτων (ΣΔΛΑΠ) για το Υδατικό Διαμέρισμα Θεσσαλίας.
Ας σημειωθεί ότι η επί πολλούς μήνες διαβούλευση απέδειξε πως σε τεχνικό επίπεδο η στήριξη των επιλογών για τις δράσεις και τα έργα του Σχεδίου υπήρξε σχεδόν καθολική από τούς θεσσαλούς και τις οργανώσεις τους.
Επιπλέον οι πρωτοβουλίες του Περιφερειάρχη συσπείρωσαν κόμματα και οργανώσεις με κεντρικό αίτημα την υλοποίηση από την κυβέρνηση τού εγκεκριμένου Σχεδίου, συμπεριλαμβανομένων και των ημιτελών έργων Αχελώου, πού μετά από παλινωδίες πολλών ετών εμπεριέχονται πλέον στον νέο σχεδιασμό.
Μετά την έγκριση του Σχεδίου η κυβέρνηση προέβη σέ πολλές και διάφορες ενημερώσεις της κοινής γνώμης και των φορέων της Θεσσαλίας σχετικά με τίς ενέργειές της για την υλοποίηση υδατικών έργων. Πολλοί υπουργοί και άλλα κυβερνητικά στελέχη που μας επισκέπτονται συχνά επιδίδονται σέ ανακοινώσεις για την πορεία έργων, αναθέσεις μελετών, ένταξη σε χρηματοδοτικά προγράμματα και άλλες ενέργειες σχετικά με την υλοποίηση τού ΣΔΛΑΠ.
Θα έλεγε κανείς πως τίποτε σχεδόν από τα περιεχόμενα του Σχεδίου δεν «ξέφυγε» από την επικοινωνιακή τους στρατηγική.
Έτσι πληροφορηθήκαμε πώς προχωράνε προς υλοποίηση οι ταμιευτήρες Σκοπιάς Φαρσάλων, Πύλης, Μουζακίου, τα έργα ορεινής υδρονομίας, τα αρδευτικά δίκτυα Ταυρωπού και Υπέρειας-Ορφανών, διάφορα αντιπλημμυρικά κλπ.
[Έστω και εάν για όλα αυτά εμείς διατηρούμε πολύ σοβαρές επιφυλάξεις ως προς τους χαμηλούς ρυθμούς με τους οποίους κινούνται τα πράγματα, την πολύ περιορισμένη χρηματοδότηση και γενικά τις ειλικρινείς προθέσεις τής κυβέρνησης να υλοποιήσει τον σχεδιασμό πού προαναφέραμε σε εύλογο χρόνο, συμβατό με τον επείγοντα χαρακτήρα των έργων αλλά και την κρισιμότητα των περιβαλλοντικών (και όχι μόνο) προβλημάτων στην περιοχή μας].
Να όμως που τα μόνα έργα για τα οποία δεν έχει υπάρξει έως σήμερα η παραμικρή ουσιαστική αναφορά από κανέναν κυβερνητικό παράγοντα, ούτε καν από τον αρμόδιο υπουργό κ. Σταϊκούρα [1], είναι τα ημιτελή έργα Αχελώου (ταμιευτήρας Συκιάς και σήραγγα μεταφοράς υδάτων πρός Μουζάκι), παρότι ειδικά για τα έργα αυτά το εγκεκριμένο ΣΔΛΑΠ «αφιερώνει» έναν εξαιρετικά επεξεργασμένο «οδικό χάρτη» ενεργειών που απαιτούνται για την επανεκκίνησή τους.
Μια απίστευτη «σιγή ιχθύος» λοιπόν, λες και υπάρχει ένα πέπλο προστασίας, έτσι ώστε να…… διασφαλιστεί πώς από κανέναν κυβερνητικό παράγοντα δεν πρόκειται να αναληφθούν δεσμεύσεις και πώς δεν θα αναπτυχθούν πρωτοβουλίες υλοποίησής τους κατά την διάρκεια των επόμενων δύο ετών που απομένουν για την ολοκλήρωση της τρέχουσας κυβερνητικής θητείας.
Και να σκεφθεί κανείς πώς η πολιτική συγκυρία χαρακτηρίζεται ως εξαιρετικά ευνοϊκή για την κυβέρνηση, δεδομένου πώς τα έργα αυτά τα στηρίζουν χωρίς αστερίσκους η αξιωματική αντιπολίτευση και άλλα μικρότερα κόμματα.
Επίσης δυνάμεις πού αντιπολιτεύονται «ολιστικά» την κυβέρνηση, σε περίπτωση επανεκκίνησης εργασιών ολοκλήρωσής των έργων, έχουμε την αίσθηση πως δεν πρόκειται να εναντιωθούν (το αντίθετο), ανεξάρτητα από την ρητορική πού χρησιμοποιούν γενικά απέναντι στην κυβέρνηση.
Ακόμη και σε κόμματα συγκεκριμένου πολιτικοϊδεολογικού χώρου που κατά το παρελθόν διατύπωναν μαχητικά απόψεις «κατά των έργων», σήμερα εμφανίζονται υψηλόβαθμα στελέχη τους πού επιζητούν δημόσια την υπέρβαση αυτών των αντιπαραθέσεων, ενώ αρκετοί στηρίζουν ανοικτά την μεταφορά των υδάτων πρός ενίσχυση του υδατικού δυναμικού της θεσσαλικής λεκάνης.
Αλλά και μέσα στην κοινωνία όλο και δυναμώνει η απαίτηση προς την κυβέρνηση και όλα τα κόμματα πώς, εάν κάποιες πλευρές ακόμη επιμένουν σέ κάθε είδους αντιρρήσεις (πολιτικές, τοπικιστικές πχ. Αιτωλοακαρνανία, περιβαλλοντικές κοκ) για την μεταφορά υδάτων, ο μόνος δρόμος υπέρβασης αυτής τής διελκυστίνδας είναι να απαιτήσουν και να «επιβάλλουν» μία συζήτηση στην Ελληνική Βουλή και την λήψη απόφασης τελεσίδικης και σεβαστής από όλους.
Σε όσα προαναφέραμε έρχεται ακόμη να προστεθεί και ένα στοιχείο σχετικά με την νομική «ασφάλεια» του Σχεδίου τής σημερινής κυβέρνησης σέ ότι αφορά στην συνέχιση των έργων Αχελώου. Ως γνωστόν, μετά την (αρνητική) απόφαση 26/2014 του ΣΤΕ, ή τότε κυβέρνηση Σαμαρά, λαμβάνοντας «…επακριβώς υπόψη το σκεπτικό τής απόφασης τού Συμβουλίου τής Επικρατείας», αποφάσισε άμεσα την περαιτέρω μείωση τού όγκου μεταφοράς υδάτων στα 250 εκατ. κ. μ. ετησίως και παράλληλα, τον Σεπτέμβριο τού 2014, ενέκρινε το πρώτο Σχέδιο Διαχείρισης Υδάτων (ΣΔΛΑΠ) για το ΥΔ Θεσσαλίας.
Η απόφαση αυτή και ειδικά η επιλογή για μεταφορά 250 εκατ. κ. μ. νερού ετησίως, ουδέποτε προσβλήθηκε στο ΣτΕ και συνεπώς είναι απολύτως ισχυρή και νομικά ασφαλής, πάρα τούς περί τού αντιθέτου ισχυρισμούς πού διακινούνται από διάφορα πολιτικά κέντρα και ΜΜΕ.
Σε αυτό λοιπόν το «καθαρό» τοπίο και με τίς ευνοϊκές συνθήκες πού περιγράψαμε, η απουσία πρωτοβουλιών από το αρμόδιο Υπουργείο Υποδομών προκαλεί όλο και περισσότερα ερωτήματα.
Τι είναι αυτό πού κρατά δεμένα τα χέρια τού υπουργού κ. Σταϊκούρα ;
Τι είναι αυτό πού δεν επιτρέπει στόν ίδιο (αλλά και σε άλλους υπουργούς) ούτε καν να υπερασπιστούν τις θέσεις και τις αποφάσεις της κυβέρνησής τους πού αφορούν στον υδατικό σχεδιασμό της Θεσσαλίας ; [2]
Ποιες και ποιανού εντολές τους εμποδίζουν ακόμη και να αναφερθούν στο επίμαχο αυτό ζήτημα και, πολύ περισσότερο, να ενεργήσουν για την υλοποίηση όσων η κυβέρνησή τους έχει ήδη εγκρίνει ;
Και όλα αυτά όταν είναι προφανές πως τα έργα Αχελώου δεν μπορούν εσαεί να παραμένουν στην στάσιμη και επικίνδυνη κατάσταση πού βρίσκονται σήμερα.
Θα υπενθυμίσουμε πρώτα από όλα την οικολογική καταστροφή πού εξελίσσεται στο ποτάμιο οικοσύστημα, το οποίο παραμένει επί αρκετά χρόνια «μπαζωμένο» και κομμένο στα δυο, με κίνδυνο να υποστεί μη αναστρέψιμη βλάβη. Μία απλή επίσκεψή τους στα έργα θα τους προσφέρει την επιβεβαίωση των ισχυρισμών μας.
Επιπλέον, όπως προκύπτει από εκθέσεις έμπειρων πραγματογνωμόνων, Ελλήνων και ξένων (τις οποίες έχει στα χέρια του ο κ. Υπουργός) και όπως εντοπίζουν οι μελετητές του Σχεδίου πού ενέκρινε η κυβέρνηση, σε περίπτωση εκδήλωσης έντονων πλημμυρικών φαινομένων στην περιοχή τού φράγματος Συκιάς, είναι πολύ μεγάλοι οι κίνδυνοι υποσκαφής και κατάρρευσης των εγκαταλειμμένων κατασκευών, με πιθανές καταστροφικές συνέπειες σε κατάντη εγκαταστάσεις και υποδομές, με κίνδυνο απώλειας ακόμη και ανθρώπινων ζωών.
Υποθέτουμε πώς ο κ. Υπουργός αντιλαμβάνεται πώς όλα αυτά αφορούν και τον ίδιο και πως θα τον βαραίνουν σημαντικές ευθύνες στην περίπτωση εμφάνισης των (όχι και τόσο σπάνιων) ισχυρών πλημμυρών στην περιοχή των έργων.
Και νομίζουμε πώς περιττεύει να του υπενθυμίσουμε τα συναισθήματα πού εκδήλωσε σύσσωμη η Ελληνική κοινωνία για έναν από τους προκατόχους του, ο οποίος επιδεικτικά και αλαζονικά αγνόησε τεκμηριωμένες προειδοποιήσεις για κινδύνους σε άλλο τομέα ευθύνης του Υπουργείου Υποδομών, με αποτέλεσμα ανείπωτες τραγωδίες.
Ένα είναι βέβαιο : Η Θεσσαλία και ο κόσμος της απαιτούν απαντήσεις στα εύλογα ερωτήματα, καθώς και άμεση εφαρμογή του εγκεκριμένου σχεδιασμού.
Εις επίρρωση αυτών βρίσκονται και πολλά από τα αιτήματα των αγροτών στις κινητοποιήσεις πού βρίσκονται σέ εξέλιξη.
Ας έχουν λοιπόν υπόψη τους ότι η τακτική τους σχετικά με τα έργα Αχελώου, η συνέχιση τής απραξίας στη βάση μικροπολιτικών υπολογισμών και η συνειδητή επιλογή τους να μην «αγγίζουν» το θέμα αυτό, πολύ δύσκολο θα τους επιτρέψει να διαβούν «αβρόχοις ποσί» την επόμενη διετία.
Από εδώ και στο εξής η τακτική αυτή θα τους «φορτώνει» συνεχώς με μεγαλύτερο πολιτικό κόστος.
Η λειψυδρία που κάθε χρόνο οδηγεί σε καταστροφές (οικολογικές και όχι μόνο), που υποβαθμίζει όλο και περισσότερο τα οικοσυστήματα της περιοχής και που δυσκολεύει την ζωή όλων μας και ιδιαίτερα των ανθρώπων τής γεωργίας, δεν θα επιτρέψει να περάσει απαρατήρητη η αβελτηρία της κυβέρνησης.
Το βαρέλι με τις δικαιολογίες έχει πλέον αδειάσει οριστικά για όλους.
*Γκούμας Κώστας, γεωπόνος, πρ. Δ/ντής Εγγείων Βελτιώσεων, πρ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ/Κεντρικής Ελλάδας, μέλος Ε.Δ.Υ.ΘΕ
*Μπαρμπούτης Τάσος, πολιτικός μηχανικός, μέλος ΔΣ ΕΘΕΜ, πρ. γραμματέας ΤΕΕ/ΚΔΘ, μέλος Ε.Δ.Υ.ΘΕ
———————
[1] : Εκτός από την τεράστια σημασία πού έχει για την περιοχή μας η υπέρβαση τής εκκρεμότητας των έργων Αχελώου, η αναφορά μας προσωπικά στον υπουργό Υποδομών κ. Σταϊκούρα γίνεται επειδή ανακοινώθηκε πώς στις επόμενες ημέρες θα επισκεφθεί και πάλι την Θεσσαλία, οπότε θα έχει την ευκαιρία να δώσει απαντήσεις στα ζητήματα πού θέτουμε.
Ελπίζουμε να συμβεί κάτι τέτοιο και ταυτόχρονα ευχόμαστε να μας εκπλήξει ευχάριστα και να ανατρέψει παντελώς τίς ανησυχίες και τις επιφυλάξεις πού διατυπώνουμε στην σημερινή μας παρέμβαση.
Θα σημειώσουμε πάντως πώς και κατά την πρόσφατη παρουσία του στο 1ο θεσσαλικό forum στον Βόλο (τέλη Ιανουαρίου),παρότι αναφέρθηκε σέ αρκετά έργα τού δικού του τομέα στην Θεσσαλία, στα έργα Αχελώου και πάλι δεν υπήρξε η παραμικρή αναφορά.
[2] : Ενδεικτικό ένα από τα δημοσιεύματα τής φιλοκυβερνητικής εφημερίδας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (25/10/24) όπου ο συντάκτης επιτίθεται στην απόφαση τού Υπουργικού Συμβουλίου να επικυρώσει την επανέναρξη των έργων Αχελώου, ισχυριζόμενος πώς στο Σχέδιο της κυβέρνησής «…δεν συνεκτιμήθηκαν οι θεσμοθετημένες ευρωπαϊκές πολιτικές για…. την αειφορική διαχείριση των υδάτων» και πώς αυτό «…βασίζεται σέ αναξιόπιστα και ανεπαρκή στοιχεία όσον αφορά τίς πραγματικές ανάγκες τής Θεσσαλίας σέ νερό και συνεπώς την στοιχειοθέτηση τού υδατικού ελλείμματος (πού καθιστά αναγκαία την μεταφορά νερού)». Και σε αυτό και σέ πολλά άλλα παρόμοια δημοσιεύματα και ισχυρισμούς η κυβέρνηση απέφυγε να απαντήσει επιλέγοντας «χαμηλούς» τόνους στο συγκεκριμένο θέμα.
larissanet
