Τιμολόγια με σταθερό κόστος για «πακέτα» της μηνιαίας κατανάλωσης, ή και για όλες τις κιλοβατώρες που «έκαψε» ο πελάτης, περιλαμβάνει μεταξύ άλλων η πρόταση της Ρυθμιστικής Αρχής (ΡΑΑΕΥ) για μία καινούρια κατηγορία συμβάσεων ρεύματος. Η νέα αυτή κατηγορία προτείνεται να πάρει κόκκινο «χρώμα», συμπληρώνοντας τις υφιστάμενες τρεις κατηγορίες τιμολογίων (πράσινου, κίτρινου και μπλε «χρώματος») καθώς και τα δυναμικά (πορτοκαλί) τιμολόγια που πρόκειται να ενεργοποιηθούν από το φθινόπωρο.
Σύμφωνα με την Αρχή, τα τιμολόγια της νέας 5ης κατηγορίας χαρακτηρίζονται ως «ευέλικτα προϊόντα ορισμένου χρόνου». Για να πάρει ένα προϊόν κόκκινο «χρώμα», θα πρέπει να μην συνδέεται καθ’ οποιονδήποτε τρόπο με διακυμάνσεις της χονδρεμπορικής αγοράς, αλλά η χρέωση προμήθειας να περιλαμβάνει ένα εκ των προτέρων οριζόμενο «ευέλικτο στοιχείο», το οποίο μπορεί να μεταβάλλεται λόγω παραμέτρων που δεν καθορίζονται από τον προμηθευτή, όπως για παράδειγμα από την κατανάλωση.
Με αυτή την έννοια, όπως επισημαίνεται στη διαβούλευση, με τη νέα κατηγορία δίνεται η δυνατότητα να διατεθούν στην αγορά τριών ειδών συμβόλαια κόκκινου «χρώματος», τα οποία θα περιλαμβάνουν:
- μία σταθερή πάγια χρέωση προμήθειας (ευρώ ανά ημέρα ή ευρώ ανά μήνα) ή/και μία σταθερή τιμή προμήθειας (ευρώ ανά kWh), ανά εξάμηνο της ετήσιας διάρκειας της σύμβασης
- κλιμακωτή τιμολόγηση ανά επίπεδο κατανάλωσης, για παράδειγμα μία σταθερή πάγια χρέωση προμήθειας (ευρώ ανά ημέρα ή ευρώ ανά μήνα) ή/και μία σταθερή τιμή προμήθειας (ευρώ ανά kWh) ανά βαθμίδα κατανάλωσης, καθ’ όλη τη διάρκεια της σύμβασης,
- μία σταθερή πάγια χρέωση προμήθειας (ευρώ ανά ημέρα ή ευρώ ανά μήνα) ή/και μία σταθερή τιμή προμήθειας (ευρώ ανά kWh) ανά βαθμίδα κατανάλωσης και μία σταθερή πάγια χρέωση προμήθειας (ευρώ ανά ημέρα ή ευρώ ανά μήνα) ή/και μία σταθερή τιμή προμήθειας (ευρώ ανά kWh) για την εκτός βαθμίδας κατανάλωσης, καθ’ όλη τη διάρκεια της σύμβασης.
Συνδρομητικά συμβόλαια
Μία σημαντική καινοτομία που φέρνει η κόκκινη κατηγορία συμβολαίων είναι πως επιτρέπει να λανσαριστούν προϊόντα στα οποία μέρος ή όλη η μηνιαία κατανάλωση θα τιμολογείται μέσω ενός πάγιου ποσού – «κλειδωμένου» εκ των προτέρων.
Πρόκειται για σημαντική αλλαγή σε σχέση με τα συμβόλαια των τριών υφιστάμενων χρωμάτων, τα οποία περιλαμβάνουν αναγκαστικά μοναδιαία χρέωση (σταθερή ή κυμαινόμενη) για την μηνιαία κατανάλωση (ευρώ ανά kWh). Από αυτή τη χρέωση και με την προσθήκη του πάγιου, προκύπτει το ποσό που πρέπει να καταβάλει ο πελάτης για κάθε κιλοβατώρα που «έκαψε» κάθε μήνα.
Πλέον, όμως, σε ένα «κόκκινο» τιμολόγιο το πάγιο (η πάγια χρέωση προμήθειας) θα μπορεί να καλύπτει «πακέτα» ή και το 100% της μηνιαίας κατανάλωσης. Επομένως, το τιμολόγιο θα λειτουργεί ουσιαστικά σαν συνδρομητική υπηρεσία, όπως γίνεται ήδη στις τηλεπικοινωνίες. Όπως φαίνεται από το πρώτο παράδειγμα της ΡΑΑΕΥ, που αφορά την τιμολόγηση του συνόλου της κατανάλωσης με πάγια χρέωση, αυτό το σταθερό μηνιαίο κόστος θα μπορεί να αλλάξει μετά την παρέλευση 6 μηνών.
Εναλλακτικά, θα μπορούν να υπάρξουν προϊόντα με διαφορετικές πάγιες χρεώσεις ανά βαθμίδα κατανάλωσης. Τέτοια τιμολόγια π.χ. θα προβλέπουν ένα σταθερό ποσό για τις πρώτες 200 κιλοβατώρες που «καίει» ο πελάτης, ένα δεύτερο «κλειδωμένο» κόστος για τις επόμενες 200 κιλοβατώρες κ.ο.κ.
Άλλη δυνατότητα θα είναι η πάγια χρέωση να καλύπτει μέχρι ένα όριο της κατανάλωσης, πάνω από την οποία ο πελάτης θα χρεώνεται με μία σταθερή τιμή ανά κιλοβατώρα – σαν να ήταν συμβεβλημένος σε ένα μπλε τιμολόγιο. Επομένως, με τη σταθερή επιβάρυνση θα προπληρώνει π.χ. τις πρώτες 100 κιλοβατώρες, ενώ για κάθε κιλοβατώρα πάνω από το πλαφόν, θα επιβαρύνεται με μία σταθερή τιμή.
Πιο ευέλικτα μπλε προϊόντα
Τα παραπάνω συμβόλαια, όπως και τα υπόλοιπα κόκκινα προϊόντα, θα πρέπει να έχουν διάρκεια τουλάχιστον 12 μηνών. Η εισήγηση της ΡΑΑΕΥ ανοίγει επίσης τον δρόμο ώστε να κυκλοφορήσουν προϊόντα με την αρχιτεκτονική των μπλε τιμολογίων (δηλαδή με πάγιο και σταθερή χρέωση ανά κιλοβατώρα) τα οποία θα είναι όμως πιο ευέλικτα.
Για παράδειγμα, πλέον ένας προμηθευτής θα μπορεί να κυκλοφορήσει ένα κόκκινο προϊόν με σταθερή χρέωση, η οποία θα μεταβάλλεται ωστόσο ανά κλίμακα κατανάλωσης. Δηλαδή να έχει άλλη σταθερή τιμή για τις πρώτες 200 κιλοβατώρες, άλλη για τις επόμενες 200 κ.ο.κ. Επίσης, θα μπορεί να έχει σταθερή χρέωση για π.χ. τις πρώτες 200 κιλοβατώρες και άλλη (επίσης σταθερή) χρέωση για όλη την υπόλοιπη κατανάλωση. Παράλληλα, δίνεται η δυνατότητα για τιμολόγια σταθερής χρέωσης, η οποία θα αλλάζει μετά το πρώτο εξάμηνο. Στα συμβατικά μπλε τιμολόγια, η χρέωση πρέπει να μείνει αμετάβλητη και για τους 12 μήνες.
Σημαντικό είναι επίσης ότι όλα τα κόκκινα προϊόντα θα μπορούν να συνδυάζονται με ρήτρα πρόωρης αποχώρησης. Επομένως, με δεδομένο ότι οι εταιρείες προμήθειας θα «κλειδώνουν» ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας για να τα προσφέρουν -για να παρέχουν είτε πάγια τιμή είτε σταθερή χρέωση ανά κιλοβατώρα- δεν θα διατρέχουν τον κίνδυνο να μην αποζημιωθούν, στην περίπτωση που ο πελάτης «σπάσει» νωρίτερα το συμβόλαιο και, κατά συνέπεια, μείνουν με αδιάθετες κιλοβατώρες.
Θετική η αγορά
Το στοιχείο αυτό είναι ένας από τους λόγους που οι προμηθευτές τοποθετούνται θετικά στην πρόταση της ΡΑΑΕΥ. Ακόμη πιο σημαντικό είναι πως η εισήγηση αυξάνει την ευελιξία για προσφορά τιμολογίων που δεν θα εξαρτώνται από τα σκαμπανεβάσματα της χονδρικής, ώστε αυτά να ανταποκρίνονται στις ανάγκες κάθε πελάτη.
Είναι ενδεικτικό ότι ένα ανάλογο προϊόν κυκλοφορεί ήδη στην αγορά, το Protergia Picasso, από τη Metlen, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες αρκετές ακόμη εταιρείες έχουν αποταθεί στη Ρυθμιστική Αρχή, για νέα προϊόντα που έχουν σχεδιάζει και τα οποία δεν μπορούν να ενταχθούν σε κάποια από τις υφιστάμενες τρεις κατηγορίες τιμολογίων.
Όπως σημειώνει εξάλλου και η Ρυθμιστική Αρχή στο κείμενο της διαβούλευσης, στόχος είναι η διάθεση στην αγορά ευρύτερης ποικιλίας συμβάσεων προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, η τιμή των οποίων δεν συνδέεται με τη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Η διεύρυνση αυτή αποσκοπεί στην ενθάρρυνση της ανάπτυξης και άλλων εμπορικών προϊόντων, με στόχο την ενίσχυση του ανταγωνισμού στην λιανική αγορά ενέργειας καθώς και την ελευθερία επιλογής των καταναλωτών, χωρίς ωστόσο να θίγονται οι θεμελιώδεις αρχές της συγκρισιμότητας και διαφάνειας.
Παροχή ενεργειακών υπηρεσιών
Η θετική στάση των προμηθευτών δεν πηγάζει μόνο από το γεγονός ότι «βλέπουν» στον σχεδιασμό καινοτόμων προϊόντων ευκαιρίες για την προέλκυση καινούριων καταναλωτών, αλλά και στην προοπτική παροχής επιπλέον υπηρεσιών στους πελάτες τους – πρώτα και κύρια, υπηρεσιών ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων.
Εξάλλου ο νέος Οδικός χάρτης για την εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια, που ενέκρινε πρόσφατα το ΥΠΕΝ, προσδίδει κεντρικό ρόλο στους προμηθευτές, προβλέποντας τη θεσμοθέτηση μέχρι το 2ο τρίμηνο του 2026 του πλαισίου που θα επιτρέπει την υλοποίηση παρεμβάσεων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης, οι οποίες θα αποπληρώνονται μέσω των λογαριασμών ενέργειας. Όπως επισημαίνεται στον Χάρτη, «αρχικά η χρηματοδότηση και υλοποίηση των παρεμβάσεων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης θα γίνεται από τους παρόχους ενέργειας ή τρίτα μέρη, ενώ στη συνέχεια οι ωφελούμενοι πελάτες θα αναλαμβάνουν την αποπληρωμή του κόστους υλοποίησης των παρεμβάσεων μέσω των λογαριασμών ενέργειας».
Στην πράξη, αυτό σημαίνει πως π.χ. ο προμηθευτής θα αναλαμβάνει την αντικατάσταση των ηλεκτρικών συσκευών με σύγχρονα και λιγότερο ενεργοβόρα μοντέλα, με το κόστος να αποπληρώνεται από τον πελάτη σταδιακά, μέσω των λογαριασμών ρεύματος. Ήδη, άλλωστε, υπάρχουν πάροχοι που προσφέρουν αντλίες θερμότητας με σημαντικές εκπτώσεις στον λογαριασμό ρεύματος ή και με δώρο την κατανάλωση της αντλίας για ένα έτος.
insider
