Να δοθεί ένα μέρος των έργων αποκατάστασης των υποδομών της Θεσσαλίας της τάξης των 100-150 εκατ. ευρώ από τη μεγάλη πίτα των 1,35 δισ. ευρώ σε τοπικές τεχνικές εταιρείες πρότεινε ο περιφερειάρχης Δημήτρης Κουρέτας, παρουσιάζοντας, εχθές, στην Αθήνα τον σχεδιασμό για μια ανθεκτική Θεσσαλία.
Ερωτηθείς για τις αναθέσεις των έργων αποκατάστασης οδικών και σιδηροδρομικών υποδομών, ύψους 1,35 δισ. ευρώ του υπουργείου Υποδομών και μεταφορών, που έχουν σκοντάψει σε προδικαστικές προσφυγές, ο κ. Κουρέτας άδραξε την ευκαιρία για να προτείνει ένα μικρό κομμάτι αυτών να δοθεί σε τοπικούς εργολάβους. Έκανε λόγο για έργα ύψους 100-150 εκατ. ευρώ που θα μπορούσαν να αποσπασθούν για ανάθεση σε μικρές τοπικές εταιρείες, ώστε να έχουν κι αυτές αντικείμενο.
«Για τα δικά μας έργα έγινε διαπραγμάτευση και δόθηκαν σε τοπικές εταιρείες. Αντίληψή μας είναι να ενισχύουμε τους ανθρώπους που ζουν στη Θεσσαλία», επισήμανε, ξεκαθαρίζοντας όμως ότι τα μεγάλης κλίμακας έργα δεν μπορούν παρά να γίνουν από μεγάλες κατασκευστικές εταιρείες.
Απαντώντας επί της διαδικασίας, τόνισε ότι η πρόσκληση σε διαπραγμάτευση είναι νόμιμη ώστε να έρθουν εις πέρας τα έργα σε σύντομο διάστημα. Από εκεί και πέρα, έδωσε βάρος στη διαχείριση του θέματος από το αρμόδιο υπουργείο, θεωρώντας δικαιολογημένη την ένσταση των εταιρειών 6ης τάξης.
Τα έργα της Περιφέρειας
Σε αναμονή για τα μεγάλα αντιπλημμυρικά των 800 εκατ. ευρώ, που θα θωρακίσουν σε μία τετραετία τις περιοχές που καταστράφηκαν από τον Daniel, η Περιφέρεια Θεσσαλίας από την πλευρά της προχωρά έργα 117 εκατ. ευρώ για οριοθετήσεις ρεμάτων, καθαρισμούς, αποκαταστάσεις. Μετά την υλοποίηση των πρώτων έργων, συνολικού κόστους 75,7 εκατ. ευρώ, το σύστημα έχει δείξει αντοχή περί τα 300 mm βροχής, όταν στον Daniel είχαν πέσει 700-750 mm.
«Αυτό που ξέρουμε, λοιπόν, είναι ότι τον μισό όγκο μπορεί να τον διεκπεραιώσει σήμερα το σύστημα, όμως από εκεί και πάνω η άσκηση δεν έχει λυθεί», σημείωσε ο κ. Κουρέτας. Την απάντηση θα δώσουν τα αποτελέσματα της μελέτης που υλοποιείται για τη δημιουργία πλημμυρικών ζωνών, με τις οποίες θα αντιμετωπισθούν ακραία φαινόμενα, ελλείψει των μεγάλων αντιπλημμυρικών υποδομών που θα έπρεπε να έχουν δημιουργηθεί τις προηγούμενες δεκαετίες.
Όπως είπε ο περιφερειάρχης, «το μόνο σοβαρό αντιπλημμυρικό έργο που υπάρχει στη Θεσσαλία, αυτή τη στιγμή, είναι η λίμνη Πλαστήρα», η οποία χωράει 450 εκατ. κ.μ. νερού. Τα νέα φράγματα σε Ενιπέα, Πύλη, Μουζάκι, Αγιονέρι, Νεοχωρίτη και η Διώρυγα Γυρτώνης-Κάρλας, που θα κατασκευαστούν από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, θα έχουν όλα μαζί αντίστοιχη χωρητικότητα. Θα είναι δηλαδή μία ακόμα λίμνη Πλαστήρα, με στόχο τόσο την προστασία όσο και την αρδευτική χρήση.
Τα χρονοδιαγράμματα
Ως προς την πορεία των έργων για την ανάταξη της Θεσσαλίας, αυτά κινούνται σε τρία μέτωπα. Στο πεδίο της Περιφέρειας, έχει ήδη ξεκινήσει το επόμενο πακέτο έργων 42 εκατ. ευρώ. Από τον Σεπτέμβριο βρίσκονται σε εξέλιξη καθαρισμοί και αποκαταστάσεις, ύψους 15 εκατ. ευρώ. Αυτοί αφορούν τμήματα των ποταμών Ενιπέα, Φαρσαλίτη και Πηνειού. Αυτά θα ολοκληρωθούν, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έδωσε ο κ. Κουρέτας, καλοκαίρι με φθινόπωρο του 2025.
Τα υπόλοιπα θα ξεκινήσουν ως το καλοκαίρι και εκτιμάται ότι θα έχει γίνει αρκετή δουλειά μέχρι να ξεκινήσουν οι βροχές της επόμενης σεζόν. Αυτά προβλέπεται να ολοκληρωθούν το καλοκαίρι του 2026. Ακόμα, από το εν εξελίξει masterplan για τον Πηνειό, θα δημοπρατηθούν μέσω ΕΣΠΑ έργα στις αρχές του 2026 με ορίζοντα ολοκλήρωσης έναν χρόνο μετά.
«Δεν μπορούν δυστυχώς να γίνουν όλα με μαγικό ραβδί, όταν τα προηγούμενα 30-40 χρόνια τα έργα αυτά δεν ήταν ούτε σε δέκατη σειρά προτεραιότητας», σχολίασε ο κ. Κουρέτας. Σημείωσε, πάντως, ότι παρά τις αρχικές επιφυλάξεις, αφού οι αρμοδιότητες είχαν αφαιρεθεί από την Περιφέρεια Θεσσαλίας προτού ξεκινήσει η δική του θητεία, η συνεργασία σήμερα με τον νέο Οργανισμό Διαχείρισης Υδάτων είναι καλή και, καθώς χτίζεται εμπιστοσύνη, πιθανώς κάποιες παρεμβάσεις γίνουν από κοινού ή και μόνο από την Περιφέρεια.
Από εκεί και πέρα, η πρόσκληση για τα έργα ορεινής υδρονομίας, ύψους περί τα 200 εκατ. ευρώ, βγήκε στις αρχές Αυγούστου από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Αναμένεται άμεσα ο μελετητής, ώστε να ξεκινήσουν το ερχόμενο φθινόπωρο, για να έχουν τελειώσει πολλά από αυτά το φθινόπωρο του 2026.
Από εκεί και πέρα, τα μεγάλα αντιπλημμυρικά του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, που κινούνται στα 600 εκατ. ευρώ, θα χρειαστούν τρία με τέσσερα χρόνια. Οι προδιαγραφές των έργων υπάρχουν. Πρόκειται για μελέτες οι οποίες αυτή την περίοδο επικαιροποιούνται από την ολλανδική HVA, μέσω σύμβασης που έχει υπογράψει με τον Σύνδεσμο Ελληνικών Τραπεζών, ύψους 7 εκατ. ευρώ. Βασικός στόχος είναι η ενίσχυση της ανθεκτικότητας των υποδομών για 100 και πλέον χρόνια. Οι επικαιροποιημένες μελέτες πρόκειται να παραδοθούν το καλοκαίρι.
Παρελθόν και παρόν με τους Ολλανδούς
Εντωμεταξύ, έχουν ως φαίνεται εξομαλυνθεί οι σχέσεις και τους Ολλανδούς της HVA που έφτιαξαν το masterplan για τη Θεσσαλία. Η εποχή της σφοδρής αντιπαράθεσης, γύρω στο περασμένο Πάσχα, με αιχμή το σχέδιο αγροτικής ανάπτυξης της Θεσσαλίας έχει παρέλθει, αφού τελικά αυτό έμεινε εκτός κάδρου. Η βασική διαφωνία ήταν ότι το σχέδιο της HVA προέβλεπε να ξηλωθούν καλλιέργειες ως ότου κλείσει το υδατικό έλλειμμα.
Αυτό σήμαινε να φύγουν παραδοσιακές καλλιέργειες με τις οποίες ασχολείται μεγάλο πλήθος μικροκαλλιεργητών και, όπως εξήγησε ο κ. Κουρέτας, στη θέση τους να έρθουν μεγάλες εταιρείες να καλλιεργήσουν λιγότερο υδροβόρα φυτά, με του0ς παραγωγούς να δεσμεύονται σε αυτές τις εταιρείες. «Σε αυτό διαφωνούμε. Με ενδιαφέρει να στηρίξουμε τους Θεσσαλούς αγρότες, τα προϊόντα τους να τα πιστοποιήσουμε, να αποκτήσουν μεγαλύτερη αξία και όχι να χάσουν τη γη τους», τόνισε, κάνοντας λόγο για μοντέλο Καμπότζης.
Όμως τελικά αυτό δεν προχώρησε, οπότε πλέον υπάρχει καλή συνεργασία, αφού στο πεδίο των αντιπλημμυρικών έργων, τα σχέδια της ολλανδικής εταιρείας και της Περιφέρειας συμφωνούν σε μεγάλο βαθμό.
Ως προς τον σχεδιασμό για τη μεταφορά 250 εκατ. κ.μ. από τον Αχελώο, ο κ. Κουρέτας επισήμανε πως δεν πρόκειται για εκτροπή, καθώς πρόκειται μόλις για το 4% των 4,2 δισ. κ.μ. που κατεβάζει το ποτάμι. «Δεν δημιουργεί κανένα πρόβλημα, είναι εντός του σχεδίου διαχείρισης πλημμύρας που είναι νόμος του κράτους από το 2024. Έχουμε κάνει μέτωπο με τους δημάρχους για να ολοκληρωθούν τα έργα της Συκιάς, ώστε να γίνεται η μεταφορά στο Φράγμα Μουζακίου, που θα κατασκευαστεί, για να κλείσει το έλλειμα των 3 δισ. κ.μ. του υπόγειου υδροφορέα», εξήγησε, τονίζοντας την αναγκαιότητα αυτής της πρόβλεψης.
Ο περιφερειάρχης κάλεσε μάλιστα την κυβέρνηση να ανακοινώσει άμεσα εάν αυτή η πρόβλεψη του νόμου θα τηρηθεί, ώστε να γνωρίζει και ο ίδιος εάν θα έχει νερό και τι θα πει στους πολίτες της Θεσσαλίας. Προειδοποίησε, δε, ότι εάν δεν υπάρξουν καινούργια έργα για αποθήκευση του νερού, θα υπάρξει μεγάλο πρόβλημα και με την άρδευση. «Φέτος, “σωθήκαμε” γιατί από τον Daniel ανέβηκε η στάθμη της λίμνης Πλαστήρα σε μια μέρα κατά σχεδόν 3 μέτρα. Αλλιώς φέτος δεν θα μπορούσαμε να ποτίσουμε τίποτα. Θα ήταν ξερή. Δεν αρκεί όμως η λίμνη Πλαστήρα», τόνισε.
Business Daily
