Ο Ευτύχης Βαρδουλάκης μιλά για τη σημασία που θα έχουν τα αποτελέσματα της ευρωπαϊκής κάλπης στην επόμενη μέρα όλων των κομμάτων.
Ο Ευτύχης Βαρδουλάκης, σύμβουλος στρατηγικής και επικοινωνίας με βαθιά γνώση των προεκλογικών εκστρατειών των κομμάτων, 77 μέρες πριν τις ευρωεκλογες μιλά στο TheToc για τη σημασία που θα έχουν τα αποτελέσματα της ευρωπαϊκής κάλπης στην επόμενη μέρα όλων των κομμάτων.
Για τις τακτικές της Νέας Δημοκρατίας, του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ αλλά και για τα δυνατά και αδύνατα σημεία του Κυριάκου Μητσοτάκη, του Στέφανου Κασσελάκη του Νίκου Ανδρουλάκη, του Ανδρέα Λοβέρδου και του Κυριάκου Βελόπουλου.
Tο πρώτο ερώτημα είναι αν αυτές οι ευρωεκλογές θα έχουν όντως χαρακτήρα ευρωεκλογών. Εννοώ ως προς την ένταση και ως προς το αποτέλεσμα. Τελικά η κάλπη θα μετρήσει σαν κάλπη ευρωεκλογών ή εθνικών εκλογών με όλη αυτή την αντιπαράθεση που υπάρχει το τελευταίο διάστημα;
Δεν μπορεί να μετρήσει ως κάλπη εθνικών εκλογών διότι δεν μπορεί να παράξει αντίστοιχα αποτελέσματα και αυτό το γεγονός ακριβώς, ότι δεν θα παράξει ζήτημα κυβερνησιμότητας μπορεί κάποιον κόσμο να τον απελευθερώσει σε μια λογική ότι θα στείλει το μήνυμα και η ψήφος του δεν θα είναι ψήφος σκοπιμότητας όπως είναι στις εθνικές εκλογές, αλλά ανέξοδης διαμαρτυρίας. Και αυτό θεωρώ ότι είναι και το μεγαλύτερο πρόβλημα που έχει να αντιμετωπίσει η Νέα Δημοκρατία αυτή τη στιγμή.
Μια τέτοια μη ελεγχόμενη ψήφος διαμαρτυρίας, μέχρι ποιου σημείου κατά την εκτίμησή σου μπορεί να φτάσει;
Δεν το ξέρουμε ακόμα άλλωστε είμαστε και σε μια φορτισμένη συγκυρία τώρα. Δυόμιση μήνες που έχουμε μπροστά μας είναι ένα αρκετά μεγάλο διάστημα που μπορεί να μας οδηγήσει σε ένα διαφορετικό περιβάλλον, όχι θεαματικά, αλλά μπορεί και έτσι να μην έχουμε την ένταση αυτών των ημερών λόγω κάποιων γεγονότων. Αυτό πάντως που είναι δεδομένο είναι ότι η Νέα Δημοκρατία θα είναι το πρώτο κόμμα.
Επίσης υπάρχουν και τα στοιχήματα για τη δεύτερη θέση, οπότε θα είναι πολλά τα θέματα που θα ανοίξουν την επομένη των ευρωεκλογών. Και θα έλεγα μάλιστα σε κάποιο βαθμό ότι μπορεί να είναι και ακόμα μεγαλύτερα τα θέματα για την αντιπολίτευση από ότι θα είναι για την ίδια την κυβέρνηση.
Η κυβέρνηση από την άλλη αν έχει ένα πολύ αρνητικό αποτέλεσμα αυτό μπορεί να προκαλέσει μια αποσταθεροποίηση, είτε γενικότερη είτε εσωτερική.
Όταν λέμε αρνητικό αποτέλεσμα εννοούμε κάτω από 30%;
Εγώ δεν θέλω να βάλω πήχη, αλλά μιλάμε πάντα για ένα αποτέλεσμα που θα δείχνει ένα εμφατικό μήνυμα δυσαρέσκειας. Όμως η κοινοβουλευτική συνοχή δεν αναμένεται να αμφισβητηθεί. Και κλείνοντας και οι ευρωεκλογές, ο πρωθυπουργός έχει ακριβώς τρία χρόνια μπροστά του χωρίς αλλά εκλογικά ορόσημα, καθαρό πολιτικό χρόνο να κάνει έργο και να κριθεί στο τέλος της τετραετίας. Και νομίζω ότι ένας από τους λόγους που επέλεξε ο κ. Μητσοτάκης να φέρει κάποια θέματα δύσκολα, όπως για παράδειγμα την ισότητα στο γάμο -να τα φέρει τώρα- ήταν ακριβώς αυτός. Να περάσει τα δύσκολα στην αρχή της δεύτερης τετραετίας και μετά να έχει 3 χρόνια καθαρό πολιτικό χρόνο.
Μια και λες για τα 3 χρόνια καθαρό πολιτικό χρόνο ακούω τα κυβερνητικά στελέχη να μιλούν και για 2 μήνες καθαρό και θετικό δρόμο στην πορεία προς τις ευρωεκλογές. Μπορεί να επιτευχθεί ο στόχος των δύο θετικών μηνών ή όχι ;
Η αντιπολίτευση θα επιχειρήσει να διατηρήσει την υπάρχουσα πολιτική ατμόσφαιρα και η κυβέρνηση να υλοποιήσει το δικό της σχέδιο. Θα έχουμε ένα μπρα ντε φερ που θα έχει να κάνει με την καθημερινή διαχείριση.
Μπορεί να βγάλει άσους στο μανίκι ο κ.Μητσοτάκης που να του καθαρίσουν το δρόμο μέχρι τις ευρωεκλογές με δεδομένο ότι έχει θέματα που του προκαλούν φθορά όπως ακρίβεια, εγκληματικότητα, υγεία, Τέμπη, γάμος;
Έχει πλεονεκτήματα. Τώρα το αν έχει κάποιο άσο στο μανίκι δεν το ξέρω. Αυτό θα φανεί από το πως θα ξεδιπλωθεί η κυβερνητική στρατηγική. Έχει όμως κάποια πλεονεκτήματα. Εξακολουθεί συγκριτικά να υπερέχει των αντιπάλων του. Σε κάποιους τομείς η οικονομία τροφοδοτεί με θετικά πράγματα την επικαιρότητα, υπάρχει μείωση της ανεργίας, ο τουρισμός θα πάει καλά και φέτος και υπάρχει πάντα και το χαρτί της σταθερότητας. Γιατί υπάρχει ένας κόσμος που μπορεί να σκεφτεί στο τέλος της ημέρας ότι αν το αποτέλεσμα που θα βγει μέσα από τις ευρωεκλογές δείξει αστάθεια και τα πράγματα πάνε σε μια κατάσταση μη κυβερνησιμότητας είναι κάτι που δεν επιθυμεί. Έτσι αυτό σε κάποιους μπορεί να προκαλέσει μια συσπείρωση και αυτό νομίζω ότι είναι ένα χαρτί που θα παίξει η Νέα Δημοκρατία.
Άρα λες ότι στον δρόμο προς τις ευρωεκλογές το χαρτί της σταθερότητας θα εμφανιστεί ξανά;
Νομίζω ότι θα εμφανιστεί, αλλά θα εμφανιστεί λελογισμένα. Γιατί δεν μπορεί η ίδια κυβέρνηση να κινδυνολογήσει κάτι, αν κινδυνολογήσει υπέρμετρα γίνεται αυτό αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Και ο κόσμος ξέρει σε κάθε περίπτωση ότι όποιον και να ψηφίσει δεν θα αλλάξει η κυβέρνηση την επόμενη μέρα. Άρα αν το παίξει σε μεγαλύτερο βαθμό απ’ ότι πρέπει μπορεί όλο αυτό να λειτουργήσει σαν μπούμερανγκ.
Ποιο άλλο χαρτί κατά την άποψή σου μπορεί να παίξει η κυβέρνηση και αυτό να λειτουργήσει θετικά;
Ένα στοιχείο βασικό είναι η οικονομία και οι τομείς που επηρεάζονται από αυτήν. Εχεις πρώτη φορά ανεργία η οποία είναι στο μονοψήφιο μετά από χρόνια, έχεις κάνει επενδύσεις, ο τουρισμός είναι πολύ δυνατός, έρχεται μία επιπλέον αύξηση του κατώτατου μισθού. Όλα αυτά είναι όπλα στη φαρέτρα της κυβέρνησης.
Επίσης επειδή είπες για την εγκληματικότητα βλέπουμε να γίνεται τον τελευταίο καιρό μια μεγάλη προσπάθεια σε ζητήματα ασφάλειας από την αστυνόμευση στους δρόμους, τις συλλήψεις εγκληματικών ομάδων, τις δράσεις στα πανεπιστήμια. Αυτό ήταν ένα καρφί για τη Νέα Δημοκρατία που πάει να τραβήξει από τα πλευρά της.
Ο κόσμος στο τέλος της ημέρας, σε όλες τις εκλογές κρίνει όχι μόνο κάποια επιμέρους θέματα τα οποία τροφοδοτούν την επικαιρότητα αλλά πιάνει και ένα γενικό κλίμα για το πώς πάνε τα πράγματα.
Το 2023 αυτό που βοήθησε τη Νέα Δημοκρατία ήταν η γενική αίσθηση ότι κάτι γίνεται. Ότι έχουν μπει τα πράγματα σε μια σειρά. Και τότε έκανε λάθη ο Μητσοτάκης αλλά ενέπνεε μια σταθερότητα σε ότι αφορά τη διαχείριση κρίσεων και μια αίσθηση ότι μπήκαν τα πράγματα σε μια σειρά.
Αυτή η εικόνα που περιγράφεις λίγο πριν τις εκλογές του ’23 έχει σήμερα ρωγμές;
Έχει φθορά αλλά δεν έχει σπάσει γιατί αν είχε σπάσει θα αποτυπώνονταν και στην πρόθεση και στα ποιοτικά στοιχεία. Αποτυπώνεται μια φθορά, δεν αποτυπώνεται όμως κατάρρευση. Ως εκ τούτου, όσο παραμένει αυτό το πράγμα, θα λειτουργεί λίγο συνεκτικά για την κυβερνητική πλειοψηφία. Όμως αυτό είναι κάτι που δούλεψε πολύ την προηγούμενη τετραετία. Τώρα πρέπει να μπουν και νέα στοιχεία στο αφήγημα. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει αυτό στην κυβέρνηση και ένα από τα πράγματα που πληρώνει είναι το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή δεν έχει ένα νέο μεγαλύτερο αφήγημα για τη χώρα.
Το οποίο ποιο θα μπορούσε να είναι;
Ε, αυτό δεν μπορώ να το πω εγώ. Δεν είναι δική μου δουλειά, αλλά υπάρχει ένα έλλειμμα σε αυτό το επίπεδο, το οποίο τροφοδοτείται επιπλέον από το γεγονός ότι είναι λίγο προβληματική η κατάσταση στην αντιπολίτευση. Το γεγονός ότι δεν έχει μια ισχυρή αντιπολίτευση η οποία να λειτουργεί αντισυσπειρωτικά μεγεθύνει το πρόβλημα για την κυβέρνηση. Δεν είναι εύκολο να πεις ναι, αλλά ο άλλος είναι ακόμα χειρότερος γιατί δεν έχεις τον άλλον. Άρα κρίνεσαι πιο αυστηρά εσύ.
Μια και μίλησες για την αντιπολίτευση βλέπουμε στις τελευταίες δημοσκοπήσεις ο ΣYRIZA εκεί που ήταν τρίτος και έπεφτε να ανεβαίνει ξανά και να είναι δεύτερος έστω και με μικρό ποσοστό και το ΠΑΣΟΚ να πέφτει και να χάνει έως και τρεις μονάδες. Τι έχει συμβεί;
Όσον αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ δεν έχουμε κάποια θεαματική αντιστροφή προς τα πάνω. Απλώς σταμάτησε η φθορά. Νομίζω ότι ο κ. Κασσελάκης στο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ μέσα από τη σύγκρουση πέτυχε να αποκτήσει μια μεγαλύτερη πολιτική οντότητα. Ιδίως η σύγκρουση με τον Τσίπρα του έδωσε κάποιους πόντους και στα μάτια κάποιων που τον αντιμετώπιζαν σαν ένα τελείως ελαφρύ μέγεθος, του προσέδωσε κάτι παραπάνω.
Συνετελέσθη η πατροκτονία;
Ναι και νομίζω ότι του έδωσε όλο αυτό μια μικρή ώθηση. Το ΠΑΣΟΚ πλήρωσε τις εσωτερικές του αντιφάσεις σε κάποια κρίσιμα ζητήματα. Το ΠΑΣΟΚ θέλω να πω ότι έχει κάποιες αντικειμενικές δυσκολίες. Στρατηγικά αντιλαμβάνεται ότι δεν μπορεί να αφήσει τον αντιπολιτευτικό του ρόλο να μονοπωλείται από τον ΣΥΡΙΖΑ. Οταν θέλει να ηγηθεί ξανά του ευρύτερου χώρου, πρέπει να έχει στο μυαλό του και αυτό το ακροατήριο. Όμως, από την άλλη το ΠΑΣΟΚ πια έχει πολιτικά και δημογραφικά αρκετά κοινά στοιχεία με τη Νέα Δημοκρατία. Στο ζήτημα των ιδιωτικών πανεπιστημίων μεγάλο κομμάτι της βάσης του ΠΑΣΟΚ ήταν κοντά σε αυτό που πρότεινε η κυβέρνηση. Στο θέμα της επιστολικής ψήφου το ίδιο. Η στάση του ΠΑΣΟΚ σε αυτά τα ζητήματα δημιούργησε σε ένα δικό του ακροατήριο ζητήματα και αυτό θεωρώ ότι αποτυπώνεται.
Δεν το κατάλαβαν αυτό στο ΠΑΣΟΚ και το υποτίμησαν;
Νομίζω ότι θα είχε κόστος όποια θέση κι αν έπαιρνε. Η δυσκολία ήταν αντικειμενική. Όμως θα μπορούσε να κάνει και κάποιους καλύτερους χειρισμούς. Δηλαδή θα μπορούσε για παράδειγμα, στο θέμα των ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων να αφήσει διαφοροποιήσεις όπως άφησε και στην ισότητα στο γάμο. Δεν είχε λόγο να βάλει κομματική πειθαρχία. Αλλά αυτά είναι ζητήματα χειρισμών. Το πρόβλημα όμως είναι πιο στρατηγικό. Σε ένα κόμμα ανθρώπων μεγαλύτερης ηλικίας, ανθρώπων που έμειναν στο ΠΑΣΟΚ στα δύσκολα, με αρκετό κόσμο να έχει ακόμα ισχυρά αντι-ΣΥΡΙΖΑ αντανακλαστικά και να βλέπει θετικά κάποια πράγματα στην κυβέρνηση και προσωπικά στον Μητσοτάκη δεν είναι απλό για τον Ανδρουλάκη αυτό το συνεχές μανατζάρισμα.
Στη σύγκριση Κασσελάκη – Ανδρουλάκη επικοινωνιακά ο Κασσελάκης κερδίζει;
Κερδίζει γιατί παράγει περισσότερη ύλη και έχει μεγαλύτερη ενέργεια. Η εικόνα του Κασσελάκη όμως δεν είναι καλή. Σε δημοτικότητα είναι ψηλότερα ο Ανδρουλάκης.
Του Κασσελάκη δεν έχει βελτιωθεί η εικόνα του.
Του Ανδρουλάκη γιατί δεν βελτιώνεται;
Το μεγάλο πρόβλημα του Ανδρουλάκη είναι ότι δεν είναι όσο κινητικός θα έπρεπε. Αυτό θεωρώ το μεγαλύτερο πρόβλημά του. Και στρατηγικά ενδεχομένως το έχει στρίψει λίγο περισσότερο από ότι θα έπρεπε προς τα αριστερά, με αποτέλεσμα να μην έχει δυνητικά οφέλη από πασοκογενείς ψηφοφόρους που στήριξαν τη Νέα Δημοκρατία, αλλά τώρα είναι έτοιμοι να στείλουν ένα μήνυμα διαμαρτυρίας. Όταν το στρίβεις τελείως αριστερά, χάνεις και αυτό το κοινό. Άρα θέλει λίγο μεγαλύτερη δεξιοτεχνία στο χειρισμό, αλλά και σίγουρα θέλει μεγαλύτερη εξωστρέφεια.
Θεωρείς ότι αν τελικά το ΠΑΣΟΚ δεν καταφέρει να είναι δεύτερο κόμμα θα αντιμετωπίσει εσωκομματική μουρμούρα και αμφισβήτηση ο Ανδρουλάκης;
Θα εξαρτηθεί από το εύρος του αποτελέσματος.
Μήπως χρησιμοποιήσει και αυτός το επιχείρημα Κασσελάκη και ότι πρέπει να κριθώ στις εθνικές εκλογές;
Εάν ανεβάσει τα ποσοστά του έστω και λίγο και ενώ η διαφορά ήταν σχεδόν 6 μονάδες με τον ΣΥΡΙΖΑ πάει στη μία δεν θα είναι εύκολο να τεθεί ζήτημα. Τώρα αν η διαφορά πάει σε υψηλά επίπεδα ή το ποσοστό του πέσει σε σχέση με τις βουλευτικές εκεί ενδεχομένως θα υπάρξει μια συζήτηση. Δεν ξέρω αν θα φτάσει μέχρι την ευθεία αμφισβήτηση, αλλά θα προκαλέσει μια εσωστρέφεια στον χώρο.
Αυτή η τάση θεωρείς ότι μπορεί να αλλάξει ξανά ή μπορεί να παγιωθεί πια ο ΣΥΡΙΖΑ στη δεύτερη θέση και το ΠΑΣΟΚ τρίτο;
Φυσικά και μπορεί να αλλάξει. Γιατί και στην προηγούμενη φάση που ήταν δεύτερο το ΠΑΣΟΚ και τώρα η διαφορά είναι τελείως οριακή. Θα μετρήσουν και τα ψηφοδέλτια σε κάποιες καταστάσεις. Θα μετρήσει και το μήνυμα της προεκλογικής περιόδου και θα μετρήσει στο τέλος της ημέρας και ο βαθμός συμμετοχής. Το ΠΑΣΟΚ έχει μεγαλύτερη πιστότητα ψηφοφόρων.
Μια και λες για ψηφοδέλτια, ακούω μια συζήτηση που λέει ότι η Νέα Δημοκρατία πρέπει να βρει δεξιούς για το ευρωψηφοδέλτιό της για να σταματήσει τη διαρροή προς τη Νίκη και προς τον Βελόπουλο. Και έχει ακουστεί και το όνομα του Μπελέρη. Θεωρείς ότι το πρόβλημα της Νέας Δημοκρατίας είναι το δεξιό κομμάτι, το κεντροδεξιό κομμάτι, το κεντρώο κομμάτι, το κεντροαριστερό κομμάτι; Που πάσχει σήμερα εκλογικά;
Είναι δεδομένο δημοσκοπικά ότι οι περισσότερες απώλειες είναι προς τα δεξιά της. Δε θεωρώ όμως ότι αυτό είναι κάτι το οποίο αντιμετωπίζεται βάζοντας 1 – 2 πρόσωπα μέσα στο ψηφοδέλτιο. Έχει να κάνει γενικότερα με το τι αποπνέεις, με το πως προσεγγίζεις αποτελεσματικά πράγματα τα οποία συγκινούν αυτό το ακροατήριο. Αυτή τη στιγμή υπάρχει μια δυσαρέσκεια σε αυτό το κοινό λόγω του νομοσχεδίου για την ισότητα στο γάμο. Όμως αυτή η επιλογή θα φέρει και οφέλη για τη Νέα Δημοκρατία και από άλλα κόμματα και κυρίως από τις νεότερες ηλικίες.
Το ισοζύγιο θα είναι θετικό από αυτή την ιστορία;
Σε πρώτη φάση όχι. Μακροπρόθεσμα όμως εκτιμώ ότι μπορεί να είναι θετικό για τη Νέα Δημοκρατία ένα κόμμα το οποίο στις νέες ηλικίες είχε πρόβλημα.
Η στάση των νέων ηλικιών απέναντι στην ισότητα στο γάμο είναι τελείως διαφορετική. Όλοι ήταν υπέρ. Οπότε για ένα κόμμα με τα χαρακτηριστικά της Νέας Δημοκρατίας η κίνηση αυτή που είναι και ένα βήμα προσέγγισης νεότερων ηλικιών, εκτιμώ ότι σε βάθος χρόνου μπορεί να την οφελήσει. Και στην πολιτική, να το πούμε και αυτό, δεν είσαι μόνο για τα εύκολα. Αν κάτι το πιστεύεις πρέπει να το κάνεις, ακόμα κι αν έχεις κάποιο πρόσκαιρο κόστος.
Στον ΣΥΡΙΖΑ αν τα πράγματα πάνε καλά στις ευρωεκλογές, ο Κασσελάκης θα μπορέσει να κάνει και άλλες αλλαγές που έχει στο μυαλό του. Δηλαδή θα κάνει τον ΣΥΡΙΖΑ ένα τελείως καινούριο κόμμα; Και αν αυτό το κάνει, έχει ελπίδες να πάει καλύτερα στις εθνικές εκλογές;
Ο Κασσελακης προσπαθεί να κάνει ένα άλλο κόμμα. Το θέμα του Κασσελάκη είναι ότι αυτή τη στιγμή δεν έχει ακόμα ένα διακριτό στίγμα ο ίδιος και δεν επιδιώκει να το φτιάξει νομίζω. Η αίσθηση που σου δίνει ο Κασσελάκης είναι ότι απευθύνεται διαρκώς σε ένα πιο απολιτίκ και πιο αντισυστημικό ακροατήριο. Αυτό όμως έχει όρια και είναι και μια δεξαμενή στην οποία ψαρεύουν πάρα πολλοί.
Επίσης ισορροπεί από τη μια στο να μιλήσει σοβαρά πολιτικά, και από την άλλη στο πιο ανάλαφρο, και λίγο πιο life style και το πράγμα μπερδεύεται. Αυτό δεν υπάρχει περίπτωση να σου δώσει ποτέ πολιτική στιβαρότητα.
Έχω την αίσθηση ότι κι αυτός επαναλαμβάνει από άλλο τρόπο και με άλλο ύφος το ίδιο λάθος του Τσίπρα. Ποντάρει υπερβολικά στην αναβίωση ενός αντισυστημικού και αντιπολιτικού κλίματος, όπως υπήρξε την περίοδο της κρίσης. Με τη διαφορά ότι αυτή τη στιγμή δεν είναι ίδιες οι κοινωνικές συνθήκες και δεν έχεις αντίστοιχου μεγέθους θέματα. Τώρα λίγο η επικαιρότητα των Τεμπών παρασύρει τα πράγματα, όμως αυτό δεν μπορούμε να πούμε ακόμα ότι είναι ένα μόνιμο χαρακτηριστικό της ελληνικής κοινωνίας.
Πώς μπορεί να αποκτήσει πιο πρωθυπουργίσιμη εικόνα;
Θέλει μεγαλύτερη στιβαρότητα η παρουσία του και η αίσθησή μου είναι ότι ο ίδιος δεν μπορεί να το υποστηρίξει έντονα αυτό επειδή δεν εξελέγη έτσι. Δεν είναι αυτά τα χαρακτηριστικά του. Δεν είναι αυτή η εικόνα του. Είναι ένα πιο φρέσκο προϊόν. Έχει κάποια χαρίσματα ο άνθρωπος στην επικοινωνία, το κοινό το οποίο όμως είναι απογοητευμένο από την κυβερνησιμότητα της Νέας Δημοκρατίας και αναζητά ένα αντίστοιχο καλό διαχειριστή δεν ξέρω αν μπορεί να πειστεί από τη σημερινή εικόνα του Κασσελάκη. Και νομίζω ότι και ο ίδιος σήμερα δεν επενδύει εκεί στρατηγικά και πολιτικά.
Ποιο κενό προσπαθεί να καλύψει ο Ανδρέας Λοβέρδος με το καινούργιο κόμμα του; Θα μπορούσε να είναι εν δυνάμει κυβερνητικός εταίρος σε μια μελλοντική μη αυτοδύναμη Νέα Δημοκρατία;
Ο κ. Λοβέρδος προσπαθεί να καλύψει το κενό που άφησε ο Ανδρουλάκης με την αριστερή του στροφή και να εκφράσει τους πολίτες που ο Ανδρουλάκης ουσιαστικά τους γύρισε την πλάτη. Δηλαδή ανθρώπους οι οποίοι είναι πασοκογενείς, είναι κεντρώοι ή και ελαφρώς κεντροαριστεροί, οι οποίοι όμως ψήφισαν Νέα Δημοκρατία, είτε επειδή τους ταιριάζει το προφίλ του Μητσοτάκη, είτε για λόγους σταθερότητας, είτε επειδή θεωρούσαν ότι τα πράγματα στη χώρα έχουν μπει σε μια σειρά, χωρίς όμως να είναι ικανοποιημένοι πλήρως από το πού πάνε τα πράγματα αυτή τη στιγμή.
Αυτό το κοινό δεν θέλει να πάει τελείως αριστερά. Δεν θέλει με τίποτα την επιστροφή του ΣΥΡΙΖΑ και ενδεχομένως να τον ενοχλεί και η αριστερή στροφή του ΠΑΣΟΚ. Ο κ. Λοβέρδος απευθύνεται σε αυτό το κοινό. Τώρα πόσο είναι αυτό το κοινό, πόσο μεγάλο είναι και αν είναι επαρκές να τον βάλει στην Ευρωβουλή και πολύ περισσότερο να τον βγάλει και στο κοινοβούλιο μελλοντικά είναι κάτι που δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε αυτή τη στιγμή. Πάντως είναι ξεκάθαρο το τι επιδιώκει να κάνει. Προσπαθεί να μπει ανάμεσα στα δύο παραδοσιακά κόμματα και είναι ξεκάθαρος ο χώρος στον οποίο απευθύνεται.
Σε μία συνέντευξη που έδωσε πρόσφατα μου είπε ότι εκτός από τη δεξαμενή της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ, απευθύνεται και στους ακραιφνείς δεξιούς. Μπορεί ένας ακραιφνής δεξιός να ψηφίσει Λοβέρδο;
Θεωρητικά ο ίδιος μπορεί να πει ότι απευθύνομαι και εκεί. Δεν θεωρώ όμως ότι κάποιος θα πάει προς τα εκεί. Επίσης η Νέα Δημοκρατία δεν έχει χάσει τελείως το δεξιό κομμάτι. Υπάρχει μια δυσαρέσκεια με κάποιες επιλογές της, αλλά παραμένει το τυπικό κεντροδεξιό κόμμα. Και αυτοί, οι οποίοι προσδιορίζονται ως δεξιοί στις δημοσκοπήσεις η Νέα Δημοκρατία εξακολουθεί να είναι η βασική τους επιλογή.
Όμως και ο κ. Βελόπουλος έχει πια διψήφια ποσοστά. Ο Βελόπουλος θα είναι πια ένας μόνιμος παίκτης του πολιτικού συστήματος;
Θεωρώ ότι θα είναι γιατί έχει κάποια χαρακτηριστικά τα οποία συντείνουν προς αυτό. Το ένα είναι ότι ο ίδιος έστω και αν δεν καλύπτει το σύνολο της κοινής γνώμης σε ένα κοινό στο οποίο απευθύνεται, το κάνει καλά. Έχει εμπειρία τηλεόρασης, έχει ένα ύφος μιας απλότητας, και μιας μόνιμης ελαφράς αγανάκτησης. Δεύτερον, έχει πολύ συμπαγή γεωγραφική βάση στη Βόρεια Ελλάδα, θεωρώ ότι στη Βόρεια Ελλάδα τα ποσοστά θα είναι πάρα πολύ υψηλά, ξεκάθαρα διψήφια στη Βόρεια Ελλάδα και το να έχεις μια συμπαγή βάση κάπου είναι καλό.
Και τρίτον, το ακροατήριο στο οποίο απευθύνεται είναι υπαρκτό. Δεν είναι ένα κατασκεύασμα. Πολλοί στην πολιτική κατασκευάζουν ένα δυνητικό ακροατήριο, το οποίο όμως υπάρχει μόνο στο μυαλό τους. Του Βελόπουλου το κοινό που είναι λίγο και με τη θρησκεία και ρωσόφιλο και αντισυστημικό, ένα μείγμα περίεργο και πολυσύνθετο είναι υπαρκτό στην κοινωνία. Θα μείνει όσο τον ευνοούν οι συνθήκες.
Παρά το γεγονός ότι εκφράζει όλα αυτά τα κοινά, ο Βελόπουλος, εάν οι συνθήκες το υπαγορεύουν, μπορεί να είναι και συστημικός παίκτης στο πολιτικό σκηνικό;
Θεωρώ ότι ο ίδιος θα κληθεί να απαντήσει σε αυτό το ερώτημα κάποια στιγμή. Στην Ελλάδα όλα αυτά τα κόμματα, με εξαίρεση κάποια στιγμή τον Καρατζαφέρη, ήταν λίγο φοβικά. Σου λέγανε “ψήφισέ μας”. “Ωραία να σε ψηφίσουμε, θα μπεις στην κυβέρνηση;” “Όχι, δεν θα μπω”. Αισθάνονται πιο βολικά στο να γκρινιάζουν και να διαμαρτύρονται. Αυτό το πράγμα στις ευρωεκλογές μπορεί να αποδώσει, φτάνοντας ως τις βουλευτικές είναι ένα ερώτημα που θα τίθεται. Κι αν πεις ότι δεν μπαίνω, αυτομάτως αρχίζει να έχει περιορισμένη χρησιμότητα η ψήφος σε ένα τέτοιο κόμμα. Ο κόσμος στις βουλευτικές θέλει να κυβερνηθεί.
Η Νέα Αριστερά έχει ελπίδες ή είναι μια τελειωμένη ιστορία;
Ελπίδες έχει γιατί δημοσκοπικά δεν είναι ανύπαρκτη, αλλά φαίνεται ότι είναι στο όριο. Το πρόβλημα της Αριστεράς είναι ότι ενώ ξεκίνησε με καλές προδιαγραφές, δηλαδή με μια σειρά καλών και δημοφιλών στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, δεν έχουν κάνει το βήμα παραπάνω. Δηλαδή, ακόμα κι αν θεωρηθεί δικαιολογημένη η αποχώρησή τους από τον ΣΥΡΙΖΑ με τη στροφή που έχει κάνει ο Κασσελάκης δεν αρκεί μόνο αυτό. Πρέπει να πεις και κάτι παραπάνω. Κι αυτό δεν το έχουν πει.
Τελευταία ερώτηση. Μου είπες πριν ότι όταν τελειώσουν οι ευρωεκλογές, ο πρωθυπουργός έχει έναν καθαρό χρόνο τριών ετών να εφαρμόσει την πολιτική του. Ήδη πολλοί αρχίζουν από τώρα και λένε αποκλείεται την δεύτερη τετραετία να την εξαντλήσει, γιατί ενδεχομένως θα θελήσει να σπάσει το ρεκόρ των τριών εκλογικών επιτυχιών στη σειρά. Θα μπει στον πειρασμό των πρόωρων εκλογών εάν βρεθεί κατάλληλη ευκαιρία;
Δεν το ξέρω και δεν νομίζω ότι κανείς μπορεί να το προβλέψει αυτό. Ο ίδιος μέχρι τώρα έχει κινηθεί σε μια λογική θεσμικότητας οπότε νομίζω ότι θα του είναι δύσκολο να απομακρυνθεί από αυτή και να αλλάξει στρατηγική. Από την άλλη, αυτά δεν είναι γραμμένα σε πέτρες. Μπορεί να δημιουργηθεί στη χώρα μια αναστάτωση. Μπορεί να τεθεί ένα ζήτημα σταθερότητας και να είναι αναγκαία η προσφυγή στις κάλπες. Δεν νομίζω ότι είναι κάτι που μπορεί να το εκτιμήσει κανείς τώρα.
Ο πειρασμός της τρίτης νίκης είναι ισχυρός;
Νομίζω ότι οι πολιτικοί θέλουν να σπάνε ρεκόρ. Υπάρχει ένα έντονο στοιχείο ματαιοδοξίας, αλλιώς δεν θα γινόντουσαν πολιτικοί. Δεξιός πρωθυπουργός που να έχει κερδίσει τρεις συνεχόμενες εκλογές είναι μόνο ο Κωνσταντίνος Καραμανλής προδικτατορικά που κέρδισε το ’55, το ’58 και το ’61. Και μάλιστα με μικρότερες θητείες γιατί καμία από τις θητείες δεν είχε εξαντληθεί.
Ενδεχομένως ο Μητσοτάκης να θέλει να το κάνει και να είναι ο μόνος της μεταπολίτευσης που κέρδισε τρεις συνεχόμενες εκλογές. Νομίζω ότι θα είναι μια πρόκληση την οποία νομίζω ότι θα εξετάσει σοβαρά ο πρωθυπουργός. Αλλά τελικά αυτά είναι νομίζω πράγματα που συγκινούν εμάς τους αναλυτές και τους δημοσιογράφους.
Νομίζω πως όταν ο άνθρωπος κάνει σχέδια, ο Θεός γελά. Η πορεία των πραγμάτων θα τα δείξει αυτά. Αν εκείνη την ώρα είναι δυνατός, η χώρα είναι σε μια καλή κατάσταση, η αντιπολίτευση έχει την εικόνα την οποία έχει σήμερα, ο πειρασμός θα είναι πολύ ισχυρός να διεκδικήσει μια τρίτη θητεία.
Ποιο θεωρείς ότι εξακολουθεί να είναι το πλεονέκτημα του Μητσοτάκη έναντι όλων των άλλων;
Επάρκεια και πρωθυπουργισιμότητα. Τον Μητσοτάκη τον φαντάζεσαι ως πρωθυπουργό, να σε εκπροσωπεί σε διεθνές επίπεδο και δίνει μια αίσθηση σταθερότητας. Οτι δηλαδή με όποια λάθη, αδυναμίες υπάρχουν, η χώρα είναι σε μια σειρά και οικονομικά και γεωπολιτικά παρά τις όποιες δυσκολίες υπάρχουν, είτε μόνιμες είτε δικές του.
Και νομίζω ότι όσο το διατηρεί αυτό το πράγμα θα μπορεί να ελπίζει ότι θα έχει κυρίαρχο ρόλο. Οταν αμφισβητηθούν αυτά τα πράγματα ή αν βρεθεί κάποιος παίκτης με αντίστοιχα χαρακτηριστικά που μπορεί να έχει τα δικά του πλεονέκτημα, άρα να μην έχει εκείνος το μονοπώλιο αυτών των πλεονεκτημάτων, τότε θα μπορεί να τον κοντράρει στα ίσια.
thetoc.gr
