Στους 280.000 εργαζόμενους συνταξιούχους αναμένεται μέσα στο 2025 να φτάσει η «ενεργός γήρανση», δηλαδή συνταξιούχοι που είναι και εργαζόμενοι, καθώς το ευνοϊκό καθεστώς με την κατάργηση του πέναλτι του 30% δίνει την ευκαιρία σε όσους πληρούν έστω και τις ελάχιστες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης να… φύγουν παραμένοντας στην εργασία.
Τo ζητούμενο για τους ασφαλισμένους είναι πότε μπορούν να βγουν νωρίτερα στη σύνταξη. Πλέον, με τις ισχύουσες διατάξεις ασφαλισμένοι βγαίνουν και πριν από το 62ο έτος χωρίς να έχουν συμπληρώσει την 40ετία, εφόσον είχαν συμπληρώσει τις προϋποθέσεις την τριετία 2010-12 (ανήλικων τέκνων), υπό την προϋπόθεση ότι:
- Είναι παλαιοί ασφαλισμένοι, προ του 1993.
- Εχουν θεμελιώσει τις ελάχιστες προϋποθέσεις ως προς τα έτη ασφάλισης.
- Αναγνωρίζουν πλασματικά έτη, ώστε να «κουμπώσουν» πίσω στον χρόνο τις αναγκαίες προϋποθέσεις ως προς τον ελάχιστο χρόνο ασφάλισης. Στις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης, ο απασχολούμενος πρέπει να ζητήσει να εξεταστεί η αίτησή του με τις παλαιές διατάξεις ιδιωτικού και δημόσιου τομέα.
Ποιοι παίρνουν σύνταξη πριν τα 62
Πριν από το 62ο έτος και με λιγότερα από 40 έτη ασφάλισης μπορούν πλέον να συνταξιοδοτηθούν:
1. Οι μητέρες με ανήλικα που μπορούν να συμπληρώσουν 5.500 ένσημα έως το 2010 και έκλεισαν το 50ό έτος της ηλικίας τους το 2019 (στο 61o και 10 μήνες).
2. Μητέρες με ανήλικο το 2011 και 5.500 ένσημα (έως 4 έτη, όχι όμως από τέκνα), που έκλεισαν το 52ο έτος της ηλικίας τους έως το 2018.
3. Μητέρες με 5 πλασματικά έτη και 5.500 ένσημα (18,4 έτη) το 2012, με ανήλικο και 55 ετών το 2018.
4. Γυναίκες στα βαρέα με 4.500 ένσημα (τουλάχιστον 3.600 ΒΑΕ και έως 900 μικτά ή πλασματικά) το 2010 βγαίνουν στο 55ο έτος, με τις ίδιες προϋποθέσεις το 2011 στο 56ο έτος και με 3.600 ΒΑΕ και έως 900 μικτά το 2012 στο 57ο έτος. Τα 900 ένσημα το 2011 και το 2012 μπορούν να συμπληρωθούν με πλασματικά. Το 2010 έως 600 ένσημα από επιδοτούμενη ανεργία και ασθένεια (προϋπόθεση 1.000 ΒΑΕ ένσημα τα 17 προηγούμενα της αίτησης συνταξιοδότησης έτη).
5. Μητέρες στο Δημόσιο με ανήλικο το 2010 και με 25ετία (σ.σ. μαζί με τα πλασματικά από τα ανήλικα τότε τέκνα), που έχουν θεμελιώσει δικαίωμα στο 50ό έτος. Εάν το 50ό έτος το είχε συμπληρώσει έως το 2018, θα συνταξιοδοτηθεί στο 60ό και 2 μήνες. Το ίδιο ισχύει για τις μητέρες στα ειδικά Ταμεία ΔΕΚΟ και τραπεζών.
6. Δημόσιοι υπάλληλοι γονείς ανηλίκων το 2011 με 25ετία μαζί με τα πλασματικά συνταξιοδοτούνται στο 61ο έτος, αν συμπληρώνουν το 52ο έτος έως το 2019. Το ίδιο και οι μητέρες σε ΔΕΚΟ και τράπεζες.
7. Με 25ετία (γονείς στο Δημόσιο και μητέρες στα ειδικά Ταμεία) και ανήλικο το 2012, η συνταξιοδότηση επιτυγχάνεται στο 61ο έτος, εάν ο ασφαλισμένος είχε κλείσει το 55ο έτος έως το 2018.
8. Οι τρίτεκνες/οι στο Δημόσιο με 20ετία το 2011 βγαίνουν στο 61ο, εάν είχαν κλείσει το 52ο το 2019 (με 21 έτη ασφάλισης κατά την έξοδο).
9. Οι τρίτεκνοι/ες συνταξιοδοτούνται στο 61ο εάν έκλεισαν το 55ο το 2018 (με τουλάχιστον 23 έτη ασφάλισης κατά την έξοδο).
10. Με 25ετία το 2010-11 σε ΔΕΚΟ και Δημόσιο, ο ασφαλισμένος συνταξιοδοτείται στο 60ό έτος εάν συμπληρώσει 35ετία το 2018.
11. Με τις ίδιες προϋποθέσεις το 2012 και 35ετία το 2018, συνταξιοδοτείται κάποιος 60 ετών και 6 μηνών.
12. Με 25ετία το 2010, οι γυναίκες στο Δημόσιο βγαίνουν με μειωμένη στα 55.
13. Γυναίκες και άνδρες με 25ετία το 2011 βγαίνουν με μειωμένη στα 56.
14. Με 25ετία στο Δημόσιο το 2012, η σύνταξη δίνεται στα 58 (και στις τρεις προηγούμενες περιπτώσεις οι συγκεκριμένες ηλικίες πρέπει να έχουν συμπληρωθεί εντός του 2022).
Ο κίνδυνος για τους αυτοαπασχολουμένους και τα εξαγοράσιμα έτη
Υπό τον κίνδυνο να βρεθούν με χαμηλές συντάξεις βρίσκονται χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και επιστήμονες (γιατροί, δικηγόροι και μηχανικοί) που συνταξιοδοτούνται με την αναγνώριση πλασματικών και συνεχίζουν να εργάζονται-απασχολούνται (είτε ως επιστήμονες είτε ως ιδιοκτήτες), καταβάλλοντας, παράλληλα, επιπλέον ασφαλιστικές εισφορές για κύρια σύνταξη κατά 50%.
Επιπλέον, η συνταξιοδότηση με αναγνώριση πλασματικών ετών, εφόσον πλήρωναν όλα τα προηγούμενα χρόνια εισφορές στις κατώτατες κλίμακες και με δεδομένη την παρακράτηση των ετών αναγνώρισης, συνεπάγεται πολύ χαμηλή σύνταξη, με δεδομένο ότι ο επιμερισμός των παρακρατούμενων δόσεων γίνεται σε 70 δόσεις (πέντε χρόνια). Το κόστος για επτά χρόνια αναγνώρισης ανέρχεται στα 14.772 ευρώ και για την εξυπηρέτησή του απαιτούνται πάνω από 300 ευρώ τον μήνα.
Οι πλασματικοί χρόνοι στον ιδιωτικό τομέα αναγνωρίζονται με καταβολή εισφοράς 20% επί των μηνιαίων αποδοχών και με ελάχιστο κόστος ίσο με το 20% του εκάστοτε κατώτατου μισθού. Στο Δημόσιο, η εισφορά 20% καθιερώθηκε από το 2020 και μετά, ενώ μέχρι τότε η αναγνώριση των πλασματικών χρόνων είχε κόστος από 6,67% έως 17,7%, πράγμα που σημαίνει ότι η εξαγορά πλασματικών χρόνων μέχρι το 2020 ήταν φθηνότερη για τους δημοσίους υπαλλήλους.
*Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά
