Γεφύρι Παλαιοκαρυάς: Ένα από τα ομορφότερα παραδοσιακά μνημεία στην Ελλάδα

Δεν λείπουν τα πετρόχτιστα, τοξωτά γεφύρια στη χώρα μας. Πολλά από αυτά, μάλιστα, είναι πανελλαδικώς διάσημα, έχουν αναγνωριστεί ως παραδοσιακά μνημεία κι έχουν γίνει πόλος έλξης για πλήθη επισκεπτών –ιδιαίτερα όσα βρίσκονται στην Ήπειρο και στη Θεσσαλία, όπου κατά τους περασμένους αιώνες έδρασαν ονομαστοί τεχνίτες και συντεχνίες μαστόρων.

Ανάμεσα στα πιο φημισμένα, πάντως, συγκαταλέγεται σταθερά το γεφύρι της Παλαιοκαρυάς, σε μικρή απόσταση από τα Τρίκαλα. Για πολλούς, μάλιστα, ενδέχεται να είναι το πιο όμορφο από τα πέτρινα, τοξωτά οικοδομήματα του είδους του. Κάτι βέβαια που δεν έχει να κάνει μόνο με την κατασκευή και την καλαισθησία αυτής, αλλά και με το φυσικό κάλλος της τοποθεσίας όπου εντοπίζεται, αφού δίπλα του ρέουν δύο μικροί καταρράκτες.
Και γενικότερα, όμως, ερχόμενοι εδώ, θα βρεθείτε σε μια ειδυλλιακή ορεινή τοποθεσία, όπου (εκτός από το γεφύρι) δεσπόζει η χαράδρα της Παλαιοκαρυάς, οι κορφές Γκρόπα και Καράβα της νότιας Πίνδου, ο ποταμός Πορταϊκός και το πλούσιο δάσος της Κατούνας, που είναι γεμάτο με οξιές.

 

Το πότε ακριβώς κατασκευάστηκε το περίτεχνο γεφύρι δεν είναι σαφές, πάντως το θεωρούμε έργο του 16ου αιώνα, τοποθετούμενο (πιθανότατα) γύρω στο 1550. Είναι μονότοξου τύπου, με το μήκος του να ανέρχεται στα 26 μέτρα και το ύψος στα (περίπου) 12 μέτρα. Το δε άνοιγμα του τόξου του υπολογίζεται σε 19,50 μέτρα. Ιστορικά ήταν κατασκευή με μεγάλη σημασία, καθώς ένωνε την Πύλη Τρικάλων με τα χωριά του Ασπροποτάμου, λειτουργώντας, έτσι, ως σημαντικός συγκοινωνιακός κόμβος μεταξύ Θεσσαλίας και Ηπείρου –τόσο για την κίνηση των ανθρώπων, όσο και για τη μεταφορά των εμπορευμάτων.

Το γεφύρι αυτό αναδείχθηκε ακόμα περισσότερο χάρη στις εργασίες κατασκευής δύο μικρών φραγμάτων στην περιοχή του, το 1975. Το προαναφερθέν χάνι του Τσιμπίδα και ορισμένα σπίτια βρέθηκαν τότε κάτω από τη λίμνη που σχηματίστηκε εκεί, ενώ τα νερά του ποταμού τροφοδότησαν τους δύο καταρράκτες που γοητεύουν σήμερα τους επισκέπτες της περιοχής ήδη πριν τους πλησιάσουν, καθώς από μακριά δίνουν την εντύπωση υδάτινης κουρτίνας. Ο μικρός πέφτει από ύψος 2 μέτρων, ενώ ο μεγάλος είναι πιο εντυπωσιακός, γκρεμιζόμενος από ύψος 12 μέτρων. Στις μέρες μας έχουν διαμορφωθεί και παγκάκια, ώστε να υπάρχει η δυνατότητα στάσης και παραμονής στο όμορφο τοπίο.

Τώρα, αν περάσετε το γεφύρι και συνεχίσετε την πορεία σας, μετά από μόλις 5 λεπτά περπάτημα θα φτάσετε στη δριστέλα και στον νερόμυλο της Παλαιοκαρυάς. Η λέξη δριστέλα περιγράφει βασικά τις γνώριμές μας και από άλλα σημεία της Ελλάδας νεροτριβές: κάτι σαν φυσικό πλυντήριο, δηλαδή, όπου οι παλιότεροι άνθρωποι έπλεναν τα ρούχα, τα σεντόνια, ακόμα και τα χαλιά τους. Στον χώρο της έχει πλέον διαμορφωθεί και υποδομή κάτω από τα πλατάνια, όπου μπορείτε να κάτσετε για καφέ ή μπύρα.

Ο παλιός νερόμυλος, πάλι, θα σας δώσει την ευκαιρία να γνωρίσετε από πρώτο χέρι την παραδοσιακή διαδικασία παρασκευής αλευριού. Η είσοδος είναι ελεύθερη και η εγκατάσταση πλήρως λειτουργική, αφού συνεχίζει να παράγει αλεύρι –τόσο από καλαμπόκι, όσο και από ζέα. Αναλαμβάνει όμως να αλέσει και τα λεγόμενα «τάραμα», που προορίζονται για ζωοτροφές.